Sürekli olarak artış gösteren maliyetler, krediye ulaşamama, ihracatın zorlaşmasıyla iş dünyası adeta kâbus yaşıyor. İflaslar giderek daha da artarken konkordatoya giden firmalar ikiye katlandı. Konu ile ilgili olarak paylaşılan detaylara göre icra dairelerindeki icra dosyaları da 23 milyonu bulurken, karşılıksız çekler de artıyor, batık kredilerde ise yüzde 50 artış var. Üretim düşerken işsiz sayısı ise tırmanıyor.
UYAP tarafından açıklanan verilere göre icra dairelerine günlük 21 bin icra ve iflas dosya geliyor. Şu anda icra dairelerindeki toplam icra ve iflas dosyası sayısı da 23 milyona yaklaştı. Söz konusu bu dosyaların sayısı özellikle yılbaşından bu yana artıyor. Ülkemizde konkordato dalgası da dikkat çekiyor. 2024’ün ilk 9 ayında geçici mühlet kararı verilen konkordato sayısı 1187’ye çıktı. Geçen sene söz konusu bu sayı 519 olmuştu. Senenin ilk 9 ayında görülen konkordato ilanı sayısı 2023 yılının tamamında görülen rakamı ikiye katladı. Konkordatoya en fazla başvuran en zayıf halka şeklinde görülen sektörler inşaat, tekstil, akaryakıt ve giyim şeklinde sıralanıyor.
2 MİLYON 443 BİN ESNAF GİTTİ
Cumhuriyet’ten Şehriban Kıraç imzalı habere göre bir yandan da iflas bayrağı çeken şirket ve esnaf sayıları giderek artıyor.
2024 yılının ilk 9 ayında meslekten ve sicilden terkinini yaparak iflas eden esnaf sayısı 81 bin 652’ye çıktı. Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu verilerine göre, 2005 yılından bu yana geçen 16 yılda toplam 2 milyon 443 bin 955 esnaf iflas bayrağını çekti. Geçen sene ilk 9 ayda 233 bin esnaf kuruluş için tescil yaptırırken bu sene aynı dönemde bu rakam yüzde 17 düşüşle 198 bin 247’ye geriledi.
TOBB tarafından açıklanan resmi verilere göre de 2024 yılının ilk dokuz ayında, 2023 yılının ilk dokuz ayına göre kurulan şirket sayısı yüzde 13.3, kurulan gerçek kişi ticari işletme sayısı yüzde 23.8, kurulan kooperatif sayısı yüzde 13.5 oranında azaldı. Aynı dönemde kapanan şirket sayısı yüzde 23 artış gösterdi.
253 MİLYAR TL BATIK
Bu yılın Ağustos ayı itibarıyla takipteki kredi miktarı 253 milyar TL’yi aştı. Geçen senenin aynı dönemine göre batık kredi miktarı yüzde 47 artış var. Bankaların batık kredilerinde gözlemlenen borcunu ödeyememe eğilimi, karşılıksız çek ve protesto edilen senetler de oldukça dikkat çekiyor. Bu sene ocak-ağustos döneminde bankalara ibrazında karşılıksız çıkan çek sayısı, geçen senenin aynı dönemine göre yüzde 73.5 artış göstererek, 164 bin 268’e çıktı. Karşılıksız çıkan çeklerin parasal tutarı da yüzde 224 artış gösterdi ve 102.5 trilyon Türk Lirası’na ulaştı. Karşılıksız çeklerin parasal tutarı Türkiye tarihinde ilk defa 100 milyar Türk Lirası sınırını aştı. Vadesinde ödenmediği için bankalar tarafından protesto edilen çek sayısı da geçen senenin göre yüzde 3 artış göstererek, 151 bin 893 adet şeklinde oldu. Protesto edilen senetlerin parasal tutarı, geçen seneye göre yüzde 182 artarak 27 milyar liraya çıktı.
EN KÖTÜ DÖNEM
Prof. Dr. Aziz Konukman konu ile ilgili olarak yaptığı açıklamada ekonomideki tablonun giderek ağırlaşacağını Türkiye’nin stagflasyona gittiğini belirterek, “Artık krizden ziyade buhrandan bahsedeceğiz. En kötü dönemle karşı karşıyayız” ifadelerini kullandı.
Açıklamasında Türkiye’nin üretim yapısının ithal girdilere bağımlı olduğunu, ciddi maliyet enflasyonu yaşandığını dile getiren Prof. Dr. Aziz Konukman, “Maliyet enflasyonu sebebiyle fiyatlar yüksek düzeyde kalacak. 2025 yılında baz etkisi yeniden değişecek. Sanayiciler kredileri kullanıp kapasite de artıramıyor, yeni yatırım yapılmıyor. Bu durum da işsizliği artıracak. Önümüzdeki dönemde hem fiyatlar yükselecek, hem de işsizlik artacak” dedi.