Koronavirüs salgını sürecinde tüketicinin ihtiyaçlarına yönelik çeşitli kredilerde faiz oranlarını düşüren kampanyalar hayata geçiren kamu bankaları, bu dönemde ekonomiye sunulan katkıyı da artırdı.
Konut sahibi olmak isteyenler de aynı dönemde düşük faizli ve uzun vadeli kredi imkanlarından yararlandı. Eylül ayıyla birlikte konut kredilerinin vade oranları yeniden arttı. Tüketiciyi konut alımına teşvik eden ‘psikolojik sınır’ olarak belirtilen yüzde 1 faiz oranının üzerine çıkan bankaların konut kredisi vadeleri, yüzde 1.05 ile yüzde 1.64 arasında değişiyor. Fakat, konut satışında hareketli geçen süreci sürdürmek isteyen gayrimenkul geliştirici firmalar, yaptıkları kampanyalar ile bu oranı sübvanse eden kampanyalar düzenliyor. Bankalarla ya da şirket bünyelerinde yapılan çalışmalar uzun vade dönemleri ve mevcut kredilere göre daha düşük faiz oranlarına sahip.
Haziran ayında normalleşme sürecine geçiş ile ‘avantajlı konut kredisi’ paketi kamu bankaları tarafından hayat geçirildi. Yeni konutlar için 15 yıla varan vadede, 0.64 faiz oranı ile kredi sunulurken, ikinci el konutlar için bu oran 0.74 olarak başlarken, daha sonra yüzde 0.87’ye yükselmişti. Paket, Ağustos ayı başında sona erdi.
‘Çalışmalar var’
İnşaatçılar Derneği Başkanı Nazmi Durbakayım, bu dönemde özel bankaların kredi faizlerindeki hareketin ‘yavaş’ kalması sebebiyle düşük faiz oranlarının sürdürülebilir olmadığını belirtti. Yeni süreçte ise firmaların konut alımını cazip hale getirmeye devam ettiğini dile getiren Durbakayım, “Özel bankalar tüketici ve sektör için atılan adımlara biraz daha destek verseydi ortaya çıkan sinerjiden kazançları da misli olacaktı. Şimdi el birliği ile gayret içindeyiz. Firmaların kendi kampanyalarıyla konut alımını cazip tutmak için faizleri sübvanse eden çalışmaları var. Elbette tek bir tarafın yaptığı çalışma sürdürülebilir olmuyor. Ancak özellikle ihtiyacı olan kesim için bir süre daha koşulların avantajlı olmasını sağlıyoruz” açıklamasında bulundu.
Teknik Yapı olarak banka ile yüzde 0.99 faiz imkanı sunulduğunu dile getiren Durbakayım, İstanbul’daki projeleri için kendi bünyelerinde 0.64 oranla 72 ay vadeyi içeren ödeme modelleri de olduğunu kaydetti.
‘Maliyet artıyor’
Konut Geliştiricileri ve Yatırımcıları Derneği (KONUTDER) Başkanı Altan Elmas, konut kredi faiz oranlarındaki düşüşlerin genellikle bankalar ya da sektör tarafından sunulan özel paketler ile bir süre düşük tutulabildiğine dikkat çekerken, bu durumda yüzde 0.99 oranın da 10 yıllık vadede makul bir seviye olduğunu kaydetti. Elmas, “Kamu bankaları tarafından özellikle birinci el konutta sunulan yüzde 0.64 faiz oranı bir fırsattı. Kullanabilen tüketici kullandı. Ancak bu oranları sürekli bu seviyede tutmak tabii kolay değil. Bu nedenle konut maliyetleri ile yeni konut fiyatlarını karşılaştırdığımızda hala fiyatların yüzde 50 uygun olduğunu görüyoruz. Konut alımını erteleyenler, aslında bekledikçe fiyatların arttığını görüyor. Bu nedenle faiz düşük olsa bile ödedikleri oran belki de daha çok artacak. Mevcut koşulların da tüketici tarafından değerlendirilmesini öneriyoruz” diye konuştu.
Sur Yapı olarak İstanbul projelerinde yüzde 20 peşinat, yüzde 20 indirim ile 10 yıl sabit taksitle banka kredisi sağladıklarını açıklayan Elmas, Antalya projesinde yüzde 10 indirim, yüzde 10 peşinat ile 10 yıl sabit taksitle banka kredisi kullandırdıklarını belirtti.