Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre belediyeler tarafından 2021 senesi Ocak-Eylül döneminde verilen yapı ruhsatlarında, bir önceki senenin aynı dönemine oranla bina sayısı yüzde 59.5, yüzölçümü yüzde 36.4, değer yüzde 86.3, daire sayısı yüzde 33.4 yükseldi. Hürriyet'ten Gülsitan Alagöz'ün haberine göre; 2020'nin 9 ayında yapı ruhsatı verilen yapıların toplam yüzölçümü 99.2 milyon metrekareyken bunun 57.2 milyon metrekaresi Konut, 23.2 milyon metrekaresi konut dışı ve 18.8 milyon metrekaresi ise ortak kullanım alanı olarak kaydedildi. Kullanma hedefine göre 69.3 milyon metrekareyle en yüksek pay, iki ve daha fazla daireli ikamet amaçlı binaların oldu. Bunu 7.7 milyon metrekareyle bir daireli ikamet amaçlı binalar yani müstakil yapılar takip etti. Ocak-Eylülde 94 bin 19 bina ve 480 bin 293 daire inşası için ruhsat izni çıktı.
İSKAN RAKAMLARI
Belediyeler tarafından verilen yapı kullanma izin belgelerinde (iskan) bina sayısı senenin 9 ayında geçen senenin aynı dönemine oranla yüzde 13 ve değeri yüzde 34.3 yükselirken yüzölçümü yüzde 1.3, daire sayısı yüzde 1.5 düştü. Bu yapıların toplam yüzölçümü 85.2 milyon metrekare olarak hesaplanırken, bunun 47.7 milyon metrekaresini konut, 20.3 milyon metrekaresini konut dışı ve 17.3 milyon metrekaresini ortak kullanım alanlarından meydana geldi. 9 ayda iskan verilen bina sayısı 61 bin 183, daire sayısı ise 418 bin 221 olarak kaydedildi.
MÜSTAKİL EVLERE TALEP ARTTI
Pandemi ile beraber değişen konut talepleri ruhsatları da etkiledi. Konut üreticilerinin ruhsat aldığı müstakil yapı sayısı 9 ayda geçen senenin aynı dönemine göre yüzde 101.5, yüzölçümü yüzde 120.5 yükseldi. 2020 Ocak-Eylülde yaklaşık 18 bin müstakil yapı için ruhsat verilirken bu sayı bu sene 36 bin 205’e yükseldi. Geçen sene Ocak-Eylül döneminde 3.5 milyon metrekare müstakil yapıya ruhsat verilirken, bu sene 7.7 milyon metrekareye çıktı. Tüm yapı tipleri için alınan ruhsat içinde müstakil yapıların payı önemli ölçüde yükseldi. Ocak-eylül 2020’de müstakil yapıların yüzölçümü payı yüzde 4.8’ken, bu senenin Ocak-Eylül döneminde yüzde 7.8’e kadar ulaştı.
FİYATLARA MALİYET ETKİSİ
Alıcılar için en önemli problem fiyatlar, üreticiler için de maliyetler. Tüketici her geçen gün yükselen fiyatlar sebebiyle konuta erişemiyor. Öyle ki Merkez Bankası’nın eylül ayı verilerine oranla konut fiyat endeksi yüzde 35.5 ile tüm zamanların rekorunu elde etti ve metrekare fiyatı ilk kez 5 bin lirayı geçti. Dolardaki hareketliliğin maliyetleri doğrudan etkilediğini söyleyen üreticiler ise fiyat yükselişinin devam edeceğini dile getirdi. Kimi sektör temsilcileri yeni projeler için maliyetlerin öngörülebilir seviyeye gelmesini beklediğini söylüyor. Bu sebeple ruhsatlarını alsa da hemen üretime başlamayanlar da var. İnşaat süresinin de ortalama 1.5-2 yıl olduğu düşünülürse bu da konutta arz-talep dengesinin oturmasının zaman alacağını söylüyor.