Emlak yatırımına düşkün olan Türkler, artış gösteren fiyatlar, düşen yatırım getirileri ve sektörel değişiklikler sebebiyle yurt dışında satın alacak konut bakıyorlar. Reuters'ın aktardığı haberine göre, Türkiye'de emlak piyasasının görünümü artan endişeleri vurguluyor. Konu ile ilgili olarak paylaşılan detaylara göre yüksek enflasyon, konut fiyatlarında yaşanan sert artışlar, kredi faizlerinde yükselişler, yatırım getirilerinin düşmesi ve geri dönüş sürelerinin uzaması, kira artış sınırlamaları gibi uygulamalar konut sektörüne geleneksel yatırım aracı bakış açısını da oldukça değiştirdi. Son günlerde sık sık gündeme gelen konut satışları son 10 senenin en düşük seviyelerine gerilerken, konut yatırımcıları da Karadağ, İspanya, Dubai ve Londra gibi ülkeler olmak üzere yurt dışına açıldı. Paylaşılan detaylara göre geçen sene 2,1 milyar dolar olan yurtdışı gayrimenkul yatırımlarının, bu sene 3-4 milyar dolara çıkması beklenirken, Türk vatandaşları kadar, inşaat ve gayrimenkul firmaları da yurt dışına çıkmaya başladı. Konu ile ilgili olarak önemli açıklamalar yapan sektör temsilcileri, İspanya, Karadağ ve KKTC'ye yönelen Türk inşaat şirketlerinin yurtdışındaki yatırımlarımın 2024 yılı Ocak-Mayıs döneminde yüzde 400'üzerinde artış gösterdiğini kaydetti.
YATIRIMIN DÖNÜŞÜ 30 SENE
Mega kent İstanbul'daki konutunu satarak Londra'da konut alan bir yurttaşın da açıklamalarına yer verirken, kişinin hem yatırımlarını çeşitlendirmeyi hem de döviz cinsi gelir elde etmeyi hedeflediği belirtiliyor ve yatırım amacıyla Londra’da konut almayı şu şekilde anlatıyor: "Türkiye'de konut fiyatları oldukça yüksek fakat kira getirileri de yatırım amaçlı konut sahipleri için oldukça düşük kalıyor. Türkiye'de kiraya vermiş olduğunuz bir konutun yatırımın dönüşü 30 seneye çıkıyor. Londra'da söz konusu bu süre yaklaşık olarak 15-20 sene seviyelerinde. Bir de kurallar Londra’da kesin ve net.” Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası verilerinde, yurt içinde yerleşiklerin yurtdışındaki gayrimenkul yatırımlarının 2023'te yüzde 164 oranında artış göstererek, 2,09 milyar dolara çıktığı kaydedilirken, 2024 ilk 5 ayında da geçen senenin aynı dönemine göre artış yüzde 51 oranında oluyor.
KREDİ FAİZLERİ AZALIRSA…
Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanan verilere göre konut satışlarının Nisan'da son 10 senenin en düşük seviyeleri olan 75 bin 569 adet olduğu görülürken, Haziran'da da tarihi düşük seviyenin hemen üzerinde 79 bin 313 adet oldu. Londra'da gayrimenkul danışmanlık şirketi Unique London Consultancy Kurucusu Arzu Uygun, konu ile ilgili olarak yaptığı açıklamada Türk vatandaşlarının Londra konut piyasasına yönelik ilgisindeki artışın ivmelendiğini belirtiyor. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası verilerine göre, Türkiye’den konut fiyatlarındaki artış yüzde 189 ile 2022 yılının Eylül ayında tepe noktasını gördükten sonra, fiyat artış hızı yavaşlamıştı. 2023 yılında da enflasyonun üzerinde kalan artış oranı, son aylarda reelde geriliyor. CNBC-e yayınına katılan Invest İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Bahattin Uçar da konu ile ilgili olarak yaptığı açıklamada son günlerde sık sık gündeme gelen konut kredi faizlerinin gerileyerek yüzde 1'lere gerilemesi halinde mevcut konut fiyatlarının 2 katının görüleceğini söyledi.
VATANDAŞ İÇİN YATIRIM OLMAKTAN ÇIKTI
İnşaat ve gayrimenkul alanında faaliyet gösteren Fenercioğlu Şirketler Grubu da hayata geçireceği projelerini yurt dışına yoğunlaştırma kararı alan şirketler arasına adını yazdırırken, KKTC'de 6 farklı lokasyonda ve İspanya'nın Alicante bölgesinde projelerinin çalışmalarını yürüttüklerini belirtiyor. Fenercioğlu Şirketler Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Aycan Fenercioğlu konu ile ilgili olarak yaptığı açıklamada Türklerin büyük ilgi gösterdiği Karadağ'da ve Dubai'de de konut yatırımına başlayacaklarını söyledi. Konu ile ilgili olarak yaptığı açıklamasında gelecek 5 sene Türkiye'de konutun yatırım aracı olarak getiri sağlamasını beklemediklerini dile getiren Aycan Fenercioğlu, "Türkiye'de konut artık çoğu vatandaş için yatırım olmaktan çıktı. Türk yatırımcılar şu anda bir arayışta. TL faizi şu an yüksek fakat yatırımcı önümüzdeki dönemde faizin düşeceğini öngörüyor. Türkiye'de insanların alım gücü düştü, çok yüksek faizler ortaya çıktı. İnşaat üretimi de durdu, sektör artık çıkmaza girdi. Fakat inşaat sektörü bisiklet gibidir, durursan düşersin” ifadelerini kullandı.
BÜYÜK BİR SORUNDU
Konu ile ilgili olarak yaptığı açıklamada Türk yatırımcıların yurt dışına yönelmesinin ilk sebebinin enflasyon ve konut fiyatlarındaki sert artış olduğunu fakat 2. sebebinin de hukuki sebepler olduğunu kaydeden, Gayrimenkul Hizmet İhracatçıları Derneği (GİGDER) Başkanı Bayram Tekçe, "Kira tavanı konut yatırımcıları açısından büyük bir sorundu. Bu kaldırıldı. Fakat bu kez de vergi sistemine yönelik söylentiler ortaya çıktı. Kanun çıkmasa da söylentisi bile yetiyor” dedi. Sektör temsilcileri tarafından verilen bilgilere göre, Türkiye'de yatırım geri dönüş süreleri 30 sene civarında seyrederken, benzer bir konutta İngiltere ve İspanya'da 18 bu süre senenin altında kalıyor. Avrupa Birliği'ne girmeye hazırlanan Karadağ'da ise 12 senenin altına iniyor.