Ülke genelinde Temmuz'da 107 bin 785 konut satışı olduğu gözlemleniyor. Satılan konut sayısı hazirana göre yüzde 19.9, geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 53 geride kaldı. Haziranda 134 bin 731 konut satışı yapıldı. Fakat verilere yansıyan bu büyük düşüş, baz etkisinden kaynaklanıyor. Önceki sene, pandeminin etkisiyle daralan piyasaları hareketlendirmek normalleşme sürecine destek vermek için kamu bankaları tarihin en düşük konut kredisi faiz oranlarından birini sunarak bir kredi paketi oluşturmuştu. Birinci el/sıfır veya ikinci el konut alımlarında 12 aya kadar ödemesiz dönemi olan 15 seneye varan vade ile finansman imkanı sağlanmıştı. Faiz oranları ise yüzde 0.64 uygulanmıştı. Bu sayede haziran/ağustos döneminde bugüne kadar olan en yüksek konut satışlarına erişilmişti. Bu kapsamda Haziran'da 190 bin adet, Temmuz'da 229 bin adet, ağustosta ise 170 bin adet konut satışı gerçekleşti.
Son senelerde aylık veriler incelendiğinde Temmuz ayı konut satışları ortalama 100 bin ile 120 bin aralığında yer alıyor. Bu kapsamda Temmuz 2021’de de bu ortalamanın sağlandığı görülüyor.
Talebi arttırılabilir
Artan inşaat maliyetlerinin yeni projelere yansıması öngörüsü konut alıcılarını hareketlendiriyor. Mevcutta azalan arz da fiyatları arttırırken bu dönemde alıcılar anlık fiyatlardan faydalanmak istiyor. Gayrimenkul sektör temsilcileri, bu nedenle yatırımcıların da döviz ve borsada gerçekleşen işlemlerini gayrimenkule yönlendirdiklerini ifade ediyor. Beklenti ise, banka konut kredisi faizlerinin yüzde 1’in altına düşmesi. Bunun nedeni bu durumda ihtiyaç için ev alımı yapmak isteyen ancak bekleyen kesimin de harekete geçmesi mümkün olacak.
Bankalarda en düşük konut kredisi faiz oranı yüzde 1.35’in üzerinde kalıyor. Bu oran pek çok bankada yüzde 2’yi geçiyor. Bu kapsamda konut alımlarında ipotekli yani banka kredili satışların payı da düşüyor. Temmuzda ipotekli konut satışlarının payı, toplam konut satışları içinde 19.1 olarak kaydedildi. Yani konut alımlarının yüzde 80’inden fazlası nakit, senetli gibi türleri içeren diğer satışlar kapsamında oldu. Bu da, döviz ve borsa gibi kaynaklardaki yatırımların gayrimenkul alımı için değerlendirildiğini destekliyor.
Yabancıların talebi çok
Türkiye genelinde ilk defa satılan konut sayısı Temmuz'da 32 bin 672 oldu. Toplam konut satışları içinde ilk satışın payı yüzde 30.3 olarak yapıldı. İkinci el konut satışları ise yüzde 53.5 azalış göstererek 75 bin 113 oldu. Aslında birinci el konut talebinin yüksek olduğu ancak yeni inşaat olmasından dolayı fiyatların çıkması tüketiciyi kaygılandırıyor. Bu sebeple ikinci el piyasaya yöneliyor. Gelecek dönemlerde artabilecek yeni üretime yönelik bir talep oluştu.
Yabancılara yapılan konut satışları bir önceki senesi aynı ayına göre yüzde 64 artarak 4 bin 495 oldu. Bu sayede Temmuz 2021’de yabancıya yapılan konut satışları, bugüne kadarki tüm Temmuz ayları içinde en yüksek satış oranına ulaştı. Buna en yakın oran, Temmuz 2019’da 4 bin 192 adetlik oldu. Temmuz ayında Irak vatandaşları Türkiye’den 712 konut satın aldı. Irak vatandaşlarını sırasıyla, 619 konut ile İran, 365 konut ile Rusya Federasyonu, 229 konut ile Afganistan ve 198 konut ile Almanya vatandaşları izledi.