Konut Talebinde ve Fiyatlarda Artış

Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi (BETAM) tarafından sahibinden.com’un ilan verileriyle hazırlanan “sahibindex Satılık Konut Piyasası Görünümü” 2022 Nisan ayı raporu yayınlandı. Rapora göre geçen yılın Mart ayı ile kıyaslandığında Türkiye genelinde ortalama satılık konut ilan m2 cari fiyatı %134,3 artarak 8.656 TL oldu. Satılık konut ilan m2 cari fiyatları aynı dönemde İstanbul’da %159,3, Ankara’da %116,6 ve İzmir’de %119,3 arttı. Böylece ortalama satılık konut m2 fiyatları İstanbul’da 12.805 TL, Ankara’da 5.545 TL, İzmir’de ise 9.722 TL seviyesine ulaştı. Enflasyondan arındırılmış (reel) satış fiyatları ülke genelinde ve üç büyükşehirde yükseldi. Konut piyasasındaki canlılığın bir göstergesi olarak izlenen satılan konutların satılık ilan sayısına oranı, önceki aya göre hem ülke genelinde hem de üç büyük ilde yükseldi. Konut piyasasındaki canlılığı ölçen bir diğer gösterge olan kapatılan ilan yaşı, geçen aya göre hem ülke genelinde hem de üç büyük ilde yükseldi. Kapatılan ilan yaşı ülke genelinde 40,3 gün, İstanbul’da 38,5 gün, Ankara’da 31,7 gün, İzmir’de ise 46,6 gün olarak izlendi.

Satış fiyatlarındaki artış hızlandı

Satılık konut fiyatlarındaki yıllık artış oranı geçtiğimiz Ocak ve Şubat aylarında artmaya devam etse de bir miktar ivme kaybetti. Mart ayından itibaren satış fiyatlarındaki artış oranı hızlandı. Şubat ayında 10,2 puan yükselen fiyat artış oranı Mart ayında 15 puan yükseldi. Bu yükselişle satılık konut fiyatları geçen yılın aynı ayına kıyasla %134,3 artarak raporda incelenen dönemdeki yeni en yüksek seviyesine ulaştı. Mart ayı verilerine göre geçen yılın aynı ayında 3.695 TL olan Türkiye geneli ortalama satılık konut ilan m2 fiyatı 8.656 TL'ye yükseldi.

Şekil 1: Türkiye ve üç büyük ilde satılık konut ilan fiyatlarının yıllık değişimi (%)
 Kaynak: BETAM, sahibinden.com

Satılık konut cari fiyatlarındaki yıllık artış oranı Türkiye genelinde olduğu gibi üç büyük ilde geçen aya göre yükseldi. Satılık konut fiyatlarının artış hızı geçen aya göre İstanbul'da 21,4, Ankara'da 11,1, İzmir'de 14,8 puan yükseldi. Böylece, satılık konut cari fiyatındaki yıllık artış oranı İstanbul’da %159,3, Ankara’da %116,6 ve İzmir’de %119,3 oldu. Satılık konut m2 ortalama fiyatları İstanbul'da 12.805 TL’ye, Ankara'da 5.545 TL’ye ve İzmir'de 9.722 TL’ye yükseldi. Son aylarda İstanbul’da satılık konut fiyatlarında Ankara ve İzmir’e kıyasla daha yüksek artışların gerçekleştiği ve İstanbul piyasasının belirgin bir ayrışma sürecine girdiği dikkat çekti.

Satılık konut m2 fiyatlarında en hızlı artışın görüldüğü il Mersin oldu

İlan satış fiyatları Mart ayında da geçen yılın aynı ayına göre bütün büyükşehirlerde arttı. Satılık konut m2 fiyatlarında en hızlı artışın görüldüğü iller; Mersin %172,7, İstanbul %159,3, Aydın ve Antalya %142,9 ve Diyarbakır %140 olarak izlendi. En düşük artışların görüldüğü iller ise Ordu %99,3, Malatya %99, Eskişehir %95,2, Erzurum %94,3 ve Van %87,7 olarak gözlendi.

Tablo 1: En yüksek ve en düşük yıllık satılık ilan fiyatı değişimlerinin yaşandığı iller- 2022 Mart

Kaynak: sahibinden.com, Betam
 
Konut arzı önceki aylardaki seyrine devam ediyor

Satılık konut ilan sayısı geçen aya kıyasla ülke genelinde %10,7 (674 binden 746 bine), İstanbul'da %9,4 (184 binden 201 bine), Ankara'da %11,8 (64 binden 71 bine), İzmir'de ise %9,1 (54 binden 59 bine) yükseldi.

Şekil 6: Türkiye ve üç büyük ilde satılık ilan sayısı (adet)

Kaynak: sahibinden.com, Betam
 

Mart ayında satılık konut piyasasında güçlü canlanma 

Satılan konut sayısının toplam satılık ilan sayısına oranı Ocak ayındaki belirgin düşüşten sonra Şubat ayında bir miktar yükseldi. Bu oran Mart ayında geçen aya kıyasla daha belirgin bir yükseliş gösterdi. Geçen aya göre 2 puan yükselen satılan konut sayısının toplam satılık ilan sayısına oranı % 9,2 oldu.

Satılan konut sayısının toplam satılık ilan sayısına oranındaki aylık değişimlerin arka planına bakıldığında hem satılık ilan sayısının hem de satılan konut sayısının belirgin ölçüde arttığı görüldü. Önceki aya kıyasla, satılık ilan sayısı %10,7 (674 binden 746 bine), satılan konut sayısı ise %42,1 (48 binden 69 bine) oranında arttı.
 

Şekil 8: Türkiye genelinde satılan konut sayısının satılık konut ilan sayısına oranı (%) (Sol panel), satılan ve satılık konut sayısı (Bin Adet) (Sağ panel)

Kaynak: sahibinden.com, Betam

Üç büyük ilde de güçlü canlanma

Ülke genelinde olduğu gibi üç büyük ilde satılan konutların toplam satılık ilan sayısına oranlarında belirgin artışlar görüldü. Mart ayının verilerine göre bu gösterge İstanbul’da %8,4, Ankara’da %9,1, İzmir’de ise %8,1 oldu.

Şekil 9: Üç büyük ilde satılan konut sayısının satılık konut ilan sayısına oranı (%)

Kaynak: sahibinden.com, Betam

Üç büyük ilde satılan konut sayısının toplam satılık ilan sayısına oranının analizi bu illerde de hem satılık konut sayısının hem de satılan konut sayısının geçen aya kıyasla arttığını gösterdi. Satılık ilan sayısı İstanbul'da %9,4 (184 binden 201 bine), Ankara'da %11,8 (64 binden 71 bine), İzmir'de ise %9,1 (54 binden 59 bine) arttı. Satılan konut sayısı ise bir önceki aya göre İstanbul'da %34,8 (12.547’den 16.917’ye), Ankara'da %55 (4.193’ten 6.498’e), İzmir'de ise %41 (3.397’den 4.789’a) yükseldi. 

Şekil 10: Üç büyük ildeki satılan ve satılık konut sayısı (Bin Adet)

Kaynak: sahibinden.com, Betam