Tüm Emlak Danışmanları Birliği (TEDB) Başkanı Hakan Akçam, sosyal konut üretiminin önü açılmadıkça yaşanabilir konuta erişim zorluğunun giderek daha da artacağına işaret etti. Aydınlık’tan Sabrican Tıknazoğlu imzalı habere göre gayrimenkulün yatırım aracı şeklinde kullanılması yaygınlaşıp, fiyatlar piyasa dalgalanmasına bırakıldıkça da dar gelirli vatandaşların konuta erişimi de giderek güçleşiyor. Son 10 senede gayrimenkul fiyatlarının yüzde 1950 arttığını dile getiren
Akçam konu ile ilgili olarak şunları söyledi: “Ülkemizin yıllık 1 milyon konuta ihtiyacı olduğu tahmin ediliyor. Tüm dünyayı etkisi altına alan pandemiyle başlayan sektördeki yavaşlama bu açığı had safhaya ulaştırmış ve bu açık da bir türlü kapanamamıştır. Sektördeki spekülatif hareketler ve söz konusu bu talebin suni yollarla artırılması siyasi konjonktürün zaman zaman piyasalara müdahale etmesi fiyatların arz ve talep doğrultusunda yükselmesini sağlıyor.”
YETERLİ OLMADI
“Konut arzının sınırlı olması ve düşük faiz oranlı krediler bu balonun oluşmasındaki ana etkenler arasındadır” diyen Akçam, “Konut fiyatlarının son dönemlerde fahiş fiyat tanımlaması getirilerek piyasada etkin denetimlerle önlenmeye çalışıldığı görülse de bununla ilgili olarak yapılan denetimler yeterli olmamıştır. Ben bu ilanların denetimleri, verilen ilanların kayıt altına alınarak, ilan siteleri ile koordineli bir altyapı oluşturularak piyasanın kontrol altına alınabileceğini düşünüyorum. Firmalar, yüksek maliyetler sebebiyle konut alamayan insanlara metrekare konut satışını hayata geçirmek üzereler, hatta bazı firmaların da lansman satışlarına başladığı görülüyor. Konut üretiminin artırılması, sosyal konut projelerinin teşvik edilmesi son günlerde sık sık gündeme gelen kentsel dönüşüm süreçlerini teşvik edecek yeni ilave düzenlemelere gidilmesi gerekiyor. Kredili satışların önümüzdeki günlerde daha da artacağını düşünmekteyiz. Kira bedellerinin yükselmesi insanları ne olursa olsun konut almaya yöneltmekte aynı zamanda zorlamaktadır, bu nedenle de konut sahibi olma talebini artıracaktır. Sonuç olarak Toplu Konut İdaresi Başkanlığı üzerinden sosyal konut üretiminin dışında özel sektörün önünün açılması, desteklerin artırılması gerekiyor. Toplumun geniş bir bölümü her geçen gün yaşanabilir konuta erişmekte güçlük çekmeyi sürdürecek” ifadelerini kullandı.
KOOPERATİF VURGUSU
Tüketici Hakları Derneği Başkanı (THD) Ergün Kılıç da konu ile ilgili olarak yaptığı açıklamada söz konusu bu sorunun çözümü için devlet kurumlarının ve bazı şirketlerin, çalışanların uygun ödemelerle konut sahibi olabileceği organizasyonları hayata geçirmeleri gerektiğini dile getirdi. Kılıç konu ile ilgili olarak şunları dile getirdi: “Piyasadaki arzı yükseltmek amacıyla devletin ve ilgili kurumların; örneğin bakanlıklar, belediyeler kendi çalışanlarını kooperatifleştirerek mevcut maaşlarla ödenebilecek düzeyde bir organizasyon hayata geçirirlerse bir nebze bu konuya çözüm olabilir. Kılıç, “Büyük ölçekli şirketlere de söz konusu bu uygulamaları yapmaları için teşvik ya da yükümlülükler verilebilir. Geçmiş dönemlerde Sümerbank, kurumdaki çalışanlara sosyal yaşam alanları veriyordu. Bu tür bir model üzerinde çalışılması gerekli” dedi. Tüketicilerin ciddi anlamda bir kriz içerisinde olduğunu ve konut almalarının artık hayal dahi olmadığını dile getiren Kılıç, devletin inşaat sektörü içinde yer alması gerektiğini vurguladı.