BETAM tarafından bu yıl beşincisi hazırlanan "Konut Piyasası Görünümü" raporu, son aylarda hayata geçirilen pandemi tedbirlerinin konut piyasalarını olumsuz etkilediğini gözler önüne serdi. Satılık ve kiralık konut fiyatları artarken, ilanlardaki konutlar ise alıcı bulamıyor.
Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi'nin (BETAM) sahibinden.com verileri ile hazırladığı "Konut Piyasası Görünümü" raporunun beşincisi yayınlandı.
Satılık konut ilan metrekare fiyatı yüzde 38,4 arttı
Geçen yılın Nisan ayına göre Türkiye genelinde ortalama satılık konut ilan metrekare fiyatları ise yıllık yüzde 38,4 yükselerek 3.829 TL oldu. Satılık konut ilan metrekare cari fiyatları yıllık olarak İstanbul'da yüzde 31,7, Ankara'da yüzde 37,5 ve İzmir'de yüzde 36,5 arttı. Böylece, ortalama satılık konut metrekare fiyatları İstanbul'da 5.104 TL, Ankara'da 2.637 TL, İzmir'de ise 4.571 TL oldu.
Bununla birlikte ucuz ve lüks konutların satılık ilan metrekare fiyatlarındaki artış devam etti, satılık konut ortalama metrekare fiyatı ucuz konutlarda 2.073 TL'ye, lüks konutlarda ise 11.684 TL'ye yükseldi. Enflasyondan arındırılmış satış fiyatları da ülke genelinde ve üç büyük ilde artmaya devam etti.
Türkiye genelinde ortalama kiralık konut ilan metrekare fiyatındaki yıllık kira artış oranı Nisan ayında yüzde 18 olurken, 2020 Nisan ayında 14,5 TL olan ortalama kiralık konut ilan metrekare fiyatı 2021 Nisan ayında 17,1 TL'ye yükseldi. Yıllık kira değişim oranı İstanbul'da yüzde 26, Ankara'da yüzde 14,3 ve İzmir'de yüzde 17,7 oldu. Bu gelişmelerin sonucunda Nisan ayında ortalama kiralık konut ilan metrekare fiyatları İstanbul'da 25 TL, Ankara'da 12,4 TL, İzmir'de ise 18,2 TL oldu. Enflasyondan arındırılmış reel kira fiyatları da Ankara hariç yükselişe devam etti.
Ege ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi'ndeki artan talep fiyatları etkiledi
Rapora göre geçen yılın aynı döneminde 2.767,6 TL olan Türkiye geneli ortalama satılık konut ilan metrekare fiyatı bu yılın Nisan ayında 3.829,9 TL'ye ulaştı. Satılık konut metrekare fiyatlarında en hızlı artış, yüzde 67.1 ile Aydın, yüzde 60.8 ile Mardin, yüzde 56.2 ile Diyarbakır, yüzde 54.8 ile Şanlıurfa ve yüzde 53.1 ile Muğla 'da görüldü. Nisan ayında TÜFE'deki aylık artış oranı yaklaşık yüzde 1,7 olurken, satılık konut ilan fiyatlarındaki aylık artış oranının yüzde 3,7'ye ulaşmasıyla satılık konut ilan metrekare fiyat endeksiyle TÜFE arasındaki fark kapanmaya devam etti. İstanbul'daki satılık konut fiyatlarının henüz TÜFE seviyesini yakalayamamış olması dikkat çekti.
Üç büyük ildeki rakamlar değerlendirildiğinde, satılık konut ilan fiyatlarındaki toplam artışla TÜFE'deki toplam artış arasındaki fark Ankara'da yüzde 4,3 ve İzmir'de yüzde 2,7 olurken, İstanbul'da ise yüzde -13,9 değerinde görüldü.
İzmir'de satılık konut ilanları alıcı bulamıyor
Satılan konut sayısının toplam satılık ilan sayısına oranı geçtiğimiz yılın Nisan ayında yüzde 2,3 seviyesindeyken, 2021 Nisan ayında yüzde 4,1'e yükseldi. Satılan konut sayısının toplam satılık ilan sayısına oranındaki aylık değişimler incelendiğinde oranın, Mart ayında yüzde 5,6 seviyesindeyken, Nisan ayında yüzde 4,1'e düştüğü görüldü. Düşük faizli konut kredi desteğinin başladığı Haziran ayından itibaren ev satışlarının artmasıyla birlikte kapatılan satılık ilan süresinde keskin bir düşüş yaşandı. Konut piyasasındaki canlılığı ölçmek için kullanılan ilan yaşı incelendiğinde, ortalama kapatılan ilan yaşı Nisan ayında geçen yıla göre 11,2 gün kısaldığı görüldü. Üç büyük ilin Nisan verilerine göre Ankara'da ve İstanbul'da satılık konut için kapatılan ilan süresi aynı kalırken, İzmir'de kapatılan ilan yaşı önceki aylarda olduğu gibi artmaya devam etti.
Lüks ve ucuz konut fiyatlarındaki değişim ayrışmaya devam ediyor
Bir önceki aya göre lüks konut ilan fiyatlarında yüzde 5,9, TÜFE'de ise yüzde 1,7 artış görülerek lüks konut fiyatlarındaki yükseliş Nisan ayında daha belirgin hale geldi. Ucuz konut cari satış fiyatı ise yüzde 2,9 oranında arttı. Satılan konut sayısının satılık ilan sayısına oranında her iki konut piyasasında Mart ayına göre düşüş gözlemlendi. Ucuz konutların satış oranı önceki aya göre yüzde 5,2'den yüzde 3,6'ya, lüks konutların satış oranı ise yüzde 4,4'ten yüzde 3,1'e düştü. Nisan ayında önceki aya göre lüks konut ilan yaşı 2,1 gün artarken, ucuz konutların ortalama ilan yaşı ise belirgin bir değişiklik göstermedi.
Yıllık kira artış oranı önceki aya göre düştü
Ortalama kiralık ilan metrekare fiyatları Mart ayının aksine Nisan ayında düşüş gösterdi. Bu dönemde yıllık kira artış oranı önceki aya göre 2,9 puan azalarak yüzde 18,1'e düştü. En yüksek yıllık kira artışı yüzde 46,7 ile Diyarbakır, yüzde 44,4 ile Şanlıurfa, yüzde 42,7 ile Mersin, yüzde 40,7 ile Tekirdağ ve yüzde 34,6 ile Kahramanmaraş'ta görüldü. 2020 Nisan ayında 14,5 TL olan kiralık ilan m 2 değeri 2021 Nisan ayında 17,1 TL oldu.
Nisan ayında kiralık konut talebi azalmaya başladı
Kiralanan konut sayısının toplam ilan sayısına oranında Mart ayında görülen belirgin artış Nisan ayında yükselişini koruyamadı ve önceki aya göre yüzde 4,2 puan azalarak yüzde 15,9 oldu.
Üç büyük ildeki kapatılan ilan yaşı oranı geçtiğimiz yıla benzer şekilde seyrederken, diğer büyükşehirlerdeki kapatılan ilan yaşındaki yıllık değişimler büyük farklılıklar sergiledi. Geçen yılın aynı dönemine göre Nisan ayında kapatılan ilan yaşının en çok arttığı il ortalama 13.1 gün ile Eskişehir olurken, ilan yaşının en çok azaldığı büyükşehir 3.8 gün ile Samsun olarak görüldü.
sahibinden.com Pazarlamadan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Nazım Erdoğan: "Konut Piyasası Görünümü raporumuzun beşincisi pandemi önlemlerinin yeniden sıkılaşmasının konut piyasası üzerindeki etkisine işaret ediyor. Önlemler sayesinde yeniden güvenli bir yaşam ve ekonomik faaliyetler için gerekli ortamın çok kısa sürede sağlanacağını ve yakın gelecekte bir canlanma tecrübe edileceğini öngörüyoruz. Raporun alım ve satım kararlarını zorunlu olarak ertelemek durumunda kalan kurum ve kişilere, şeffaf ve güvenilir bir bilgi kaynağı olarak destek olacağına inanıyoruz" dedi.