Küresel iş birliklerinin öneminin artacağı, küresel hükümet, kripto para ve dijitalleşme gibi kavramların daha fazla gündeme geldiği bu dönemde gayrimenkul sektörünün gelişimi hangi yönde olacağı tartışmaları da artıyor.
Gündem üzerine, GİSP Başkanı ve Bosphorus Invest YK Başkanı Hakan Gümüş, sektöre ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
Gümüş’e göre; COVİD- 19 olarak bilinen küresel salgın sonrası gayrimenkulün de dijitalleşmesi hızlanacak. Yapay zeka, blockchain ve big data konuları gayrimenkul sektöründe daha fazla ciddiye alınacak. Proptech (gayrimenkul teknolojileri) konularında daha fazla inovatif ürün ortaya çıkacak.
Aynı zamanda inşaat sektörünün eskisi gibi müteahhit öncelikli değil, dijital öncelikli bir evrim geçireceğini söyeleyn Gümüş şöyle devam etti: “Gayrimenkulde yeni finans modelleri artık bir zaruret halini alacak. Tapu sistemlerine blockchain entegrasyonu hız kazanacak ve güvenli ortamda online gayrimenkul alışverişi gerçekleşecek. Büyük meblaların elden ödenmesi dönemi kapanacak. Bu doğrultuda gayrimenkuldeki kayıt dışılık azalacak. Gerçek değer üzerinden işlemlerin yapılması sayesinde sektör şeffaflık ve güven kazanacak. Bu da tüm sektörün ihtiyaç duyduğu bir husus.”
Gayrimenkulün menkulleşmesi, daha küçük meblalarda işlem görebilmesi sayesinde gayrimenkul ticaretindeki hacminde artacağını ifade eden Gümüş, “E-ticaret kaynaklı lojistik ihtiyacı artacak, geniş hacimli depolar üretilecek. Data-center’lar önem kazanacak. Akabinde otel, AVM, Ofis gibi ticari gayrimenkullerin kısa vadede olumsuz etkilenmesi olası. Devletin sübvanse etmemesi durumunda iflaslar yaşanabilir. Sanayi mülkleriyle ilgili bir ay içinde ciddi bir hareketlilik yaşanabilir. Ancak artan nakit ihtiyacı ve düşen gayrimenkul fiyatları dolayısıyla Gayrimenkul Yatırım Fonu ve benzeri yapılar büyük alımlar yapabilirler.” dedi.
Hukuken mücbir sebep sayılan Korona – Covid 19 salgınının özellikle AVM'lerde kira erteleme taleplerine yol açmaya başladığından bahseden Hakan Gümüş, ikincil konutlar, kırda ev, kente yakın bahçeli ev kavramları tekrar revaçta olacağını, küçük kentlere doğru hareketlilik başlayabileceğini ve şehircilik anlamında, yeni yaklaşımlar geliştirilebileceğini; Daha büyük, konforlu, evden çalışmaya müsait yeni konutlara rağbet artabileceğini söyledi.
Salgın paniğinin deprem gerçeğini bize unutturmaması gerekliliğinin altını çizen Gümüş, “Kentlerimizi daha fazla büyütmeden, eski ve niteliksiz konutların yıkılması ve yerine planlı, yeni yaşam alanları üretilmesi gerekmektedir.” dedi.