Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi (BETAM) tarafından sahibindencom’un ilan verileriyle hazırlanan “sahibindex Konut Piyasası Görünümü” Ekim raporunun sonuçları belli oldu. Konut kredisi faizlerinin düşmesiyle beraber satılık konut piyasası hareketlendi. Satılık konutlara ilişkin hızlı talep artışı karşısındaysa satılık konut fiyatları yükseldi. sahibindencom’un emlak kategorisindeki veri havuzu analiz edilerek tespit edilen istatistiki veriler üzerinden, BETAM uzmanlarının yorumlarını kapsayan rapor; gayrimenkul alıcı ve satıcılarıyla emlak profesyonellerine yol göstermek için hazırlanıyor ve platform üzerinden her ay kullanıcılara aktarılıyor.
Satılık konutlardaki fiyat artışı devam ediyor
Ülke genelinde hesaplanan satılık konut cari fiyatlarındaki (ilan fiyatı) yıllık yükseliş oranı Ekim'de de artışını sürdürdü. Eylül'de yüzde 42,3 olan ilan fiyatındaki senelik artış oranı Ekim’de yüzde 47,5’e arttı. Böylece, geçtiğimiz senenin aynı döneminde 3 bin 349 TL olan Türkiye geneli ortalama satılık konut ilan metrekare fiyatı Ekim ayında 4.940 TL'ye yükseldi.
Şekil 1: Türkiye Genelinde Satılık Konut İlan Fiyatlarının Yıllık Değişimi (yüzde)
Üç büyük ilde de satış fiyatı artış hızı yükseliyor
Satılık konut cari fiyatlarındaki senelik yükseliş oranı Türkiye'de olduğu gibi üç büyük şehirde de yükselişini sürdürüyor. Satılık konut cari fiyat artış hızı geçtiğimiz aya göre İstanbul’da 7,2 puan, Ankara’da 4,6 puan İzmir’de ise 4,8 puan arttı. Böylece, satılık konut cari fiyatındaki senelik yükseliş oranı İstanbul’da yüzde 50,3, Ankara’da yüzde 39,5 ve İzmir’de yüzde 44,6 oldu.
İstanbul’da ise Haziran'dan bu yana satılık ev fiyatlarındaki ivme sürüyor. Senelik yükselişler itibarıyla çok uzun süre Ankara ve İzmir’e kıyasla düşük kalan İstanbul fiyat artışları, diğer iki kentin üzerine çıktı ve satılık konut metrekare ortalama fiyatları İstanbul'da 6.736 Türk Lirası'na, Ankara'da 3.230 Türk Lirası'na ve İzmir'de 5.782 Türk Lirası'na çıktı.
Şekil 2: Üç Büyük İlde Satılık İlan Fiyatlarının Yıllık Değişimi (yüzde)
İstanbul’un ilçelerinde en yüksek artış Kadıköy’de gerçekleşti
Emlak piyasasının nabzının attığı İstanbul'un ilçelerinde de satılık konut fiyatları artıyor. Satış fiyatı artış oranlarında en yüksek artış yüzde 95,3 ile Kadıköy’de, en düşük artış ise yüzde 24,5 Fatih’te kaydedildi. Yüksek fiyat artışlarının gerçekleştiği ilçeler sırasıyla yüzde 80,3 Şile, yüzde 66,5 Sarıyer, yüzde 66 Çatalca olarak kaydedildi. En düşük fiyat yükselişlerinin görüldüğü ilçelerse yüzde 34,8 Adalar, yüzde 34,4 Beyoğlu, yüzde 33,1 Güngören oldu.
Lüks konutlardaki satış fiyatlarında yıllık artış oranı yüzde 54,1’le ortalamanın üstüne çıktı
Geçtiğimiz senenin aynı ayına göre, hem lüks hem de ucuz konut fiyatlarındaki yükseliş hızının ivmelendiği belirlendi. Ekim’de cari satış fiyatlarındaki senelik yükseliş oranı lüks konutlarda yüzde 54,1, ucuz konutlarda ise yüzde 36,7 olarak kaydedildi. Böylece, ortalama satılık metrekare cari fiyatı lüks konutlarda 15 bin 290 TL olurken ucuz konutlarda 2 bin 541 TL oldu. Düşük faiz oranlı konut kredilerinin hayata geçirilmesiyle satılık konut cari fiyatlarında (ilan fiyatları) görülen artış, özellikle lüks konutlarda daha güçlü oldu, geçmişte yaşanan reel değer kayıpları büyük oranda telafi edildi.
Lüks konut fiyatlarında geçen aylarda görülen yükseliş Ekim'de de sürdü. Son verilere göre lüks konut fiyat endeksi TÜFE’yi 44,7 puan geçti. Bu değer 2017 Eylül ayına göre; lüks konut satılık fiyatlarındaki değer yükselişinin aynı dönemdeki enflasyon oranından 44,7 puan fazla olduğunu ortaya koyuyor. Bir önceki aya göre lüks konut ilan fiyatları yüzde 6,4, TÜFE ise yüzde 2,4 yükseldi. Bu verilerle enflasyondan arındırılmış lüks konut fiyat endeksi 124 olarak gerçekleşti. Diğer taraftan, Ekim’de ucuz konut cari satış fiyatı yükselişi yüzde 5,4 TÜFE artışından yaklaşık yüzde 2,4 fazla olarak gerçekleşti. Ekim ayındaki bu değer kazanımı ucuz konutların reel değerinde geçmişte meydana gelen büyük kaybı telafi etmedi. Nitekim Ekim itibarıyla ucuz konut reel satış fiyatları Eylül 2017 seviyesinden 3,4 puan düşük oldu.
Kiralık konutlara ilgi bir miktar azaldı
Türkiye'de ortalama kiralık konut ilan metrekare fiyatındaki senelik artış oranı Ekim ayında yüzde 57,1 olurken, ortalama kiralık konut ilan metrekare fiyatı 24 TL'ye ulaştı. Senelik kira artış oranı İstanbul'da yüzde 70, Ankara'da yüzde 40,8 ve İzmir'de yüzde 46,1 olarak gerçekleşti. Bu gelişmeler sonucunda ortalama kiralık konut ilan metrekare fiyatları İstanbul’da 36 Türk Lirası, Ankara’da 16 TL, İzmir'de ise 24 Türk Lirası oldu. Enflasyondan arındırılmış (reel) kira fiyatları da hem ülke genelinde hem de üç büyük şehirde yükseldi. Kiralık konut piyasasında bir canlılık göstergesi şeklinde kullanılan kiralık konut sayısının, toplam kiralık ilan sayısına oranı geçen aya göre hem ülkede hem üç kentte geriledi.