Türkiye genelinde 7,5 milyon konut risk taşıyor. Çevre ve Şehircilik Bakanı Mehmet Özhaseki, bunun için 2018’den itibaren her yıl en az bir milyon konutun yenilenmesi gerektiğini belirtiyor. Türkiye’nin önde gelen mimarları kentlerin ve şehirlerin dönüşümünde ise silüetin bozulmaması için 3 boyutlu mimari çizimlere ihtiyaç olduğunu dile getiriyor. Efekta Mimarlık Başkanı Kayhan Çakanel, yeni yapılacak binanın ölçeği ne olursa olsun etrafındaki komşuluk ilişkisine dikkat edilmesi gerektiğini vurguladı. Çakanel, “Binalar inşa edilirken etrafındaki diğer yapıların manzarasını, güneşini kesmeyen, rüzgar akslarını doğru hesaplayan yapılar ortaya koymalıyız. Bu konuda bilinçlenmeli ve mutlaka bu hassasiyeti duymalıyız. Ben kendi adıma buna özen gösteriyorum. Hepimizin bu konuda ısrarcı olması lazım” dedi.
Müteahhitler ve yerel yönetimler de istemeli
İmza attacakları her projeyi çizerken önce 3 boyutlu çalıştıklarını belirten AE Mimarlık Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Erkutoğlu da bunun şehirlerin genel görünümünü bozmamak için önemli olduğunu aktardı. Erkutoğlu, “Ancak bu hassasiyeti müteahhitler ve yerel yönetimlerin de göstermesi gerekiyor. Daha az maliyet için inşa edilen birçok projede silüet ve çevresel etkenler gözardı ediliyor. Durum böyle olunca da ortaya gözü yoran yeni bir çarpık kentleşme meydana geliyor” şeklinde konuştu.
Bina değil ada bazlı dönüşüm
Binasal dönüşümle kentsel dönüşümün aynı kavramlar olmadığına vurgu yapan mimarlar, ada bazlı ve mahalle bazlı dönüşümler yapılması gerektiği konusunda da yer yönetimlerin net bir tavır ortaya koyması gerektiğine değindi. Çakanel, “Binasal dönüşümde eski bina yıkılıyor yerine çok daha büyük ve daha fazla bağımsız birimi içinde barındıran binalar yapılıyor. Bunlar yapılırken de alt yapı düşünülmüyor ve kaos haline dönüşüyor. Dönüşümün mutlaka ve mutlaka adasal bazda mahalle bazında yapılması gerekiyor” uyarısında bulundu.
Gecekondu gökdelenler
Tabanlıoğlu Mimarlık ortağı Melkan Gürsel de kentsel dönüşüme sadece plan olarak bakmamak gerektiğini aktardı. Tabanlıoğlu, “Dönüşüm tüm çevresiyle bütünlük sağlayacak şekilde 3 boyutlu olarak ele alınmalı. Aksi taktirde şu anda olduğu gibi gecekondular birer kuleye dönüşüp tepecikler oluşur. Biz gelecek nesillere güzel şehirler bırakmak istiyorsak dönüşümlerde ufak maliyet hesaplarından kaçınmak zorundayız” ifadesini kullandı.
Çengelköy’e güzel örnek
Konya’da, Gaziantep’te, Kayseri’de ve Kahramanmaraş’ta mahalle bazılı dönüşüm projelerine imza attıklarını belirten Çakanel, yakın tarihte İstanbul-Çengelköy’de mahalle bazlı yeni bir dönüşüme daha başlayacaklarını söyledi. Çakanel proje hakkında şu bilgileri paylaştı; “110 dönümlü bir alanda Çengelköy sırtlarında bir Üsküdar mahallesi projesini tamamlamak üzereyiz. Hayata geçtiğinde bahçe duvarları ve sınırları olmayan ve kendi içinde tüm sosyal donatı alanlarıyla çözümlenmiş bir mahalleyi yeni baştan yapacağız.”