1 Ekim 2017 tarihinden önce müteahhitler elindeki projelerin mimari onayını aldı. Hatta eski yönetmeliğin avantajlarından yararlanmak için birçok müteahhit daha ilerki yıllar için planladığı yatırım programlarını öne çekmek durumunda kaldı.
Yeni yönetmelik yürürlüğe girdikten sonra yeni projelerin başlaması neredeyse olanaksız hale geldi. Yeni yönetmeliği kimse anlayabilmiş değil. Birçok uygulama hatası var. Ne mimarlar, ne belediyeler yeni yönetmelikteki maddeleri uygulayamıyor. Hatta bakanlık çalışanları bile bazı konularda işin içinden çıkamıyor.
Sadece yeni projeye başlayacak olan müteahhitler değil, önceki yönetmeliğe göre proje yapan müteahhitler de bu yeni yönetmelikten muzdarip. Eski yönetmeliğe göre onaylanan bir projeye tadilat verilirse yeni yönetmelik yükümleri geçerli oluyor. Kim hangi kafayla böyle bir madde eklediyse artık!
Müteahhit projesine tadilat verecek, kapının yerini değiştirecek diyelim. Belediye esaslı tadilat diyor. Çok basit bir tadilat bile ruhsata tabi tutuluyor. Tadilatlar yeni yönetmeliğe göre yapıldığı için birde emsalin yeniden hesaplanması lazım. O zaman bütün projenin komple değişmesi demek oluyor.
Başlayan projeler var, kaba inşaatını tamamlamış projeler var. Sırf yasada var diye; basit bir tadilat için binayı yıkıp, emsal ve binanın oturumunu yeniden hesaplayıp sıfırdan inşaata mı başlayalım yani? Dünyanın neresinde böyle bir mantık var.
***
Çok yakın bir meslektaşım Allah bir mani vermezse bu yıl büyük bir projeye başlayacak. Aslında geçen sene başlayacaktı ama 6 aydır mimari proje uğraştığından bir çivi çakamadı. Bahsettiğim kişi yıllardır İzmir’e çok güzel projeler kazandırdı. İşini aşkla yapan, bir bina yaparken en ince detayına kadar düşünen, İzmir’in en kaliteli konutlarını inşa edenlerden bir isim.
İşini yaparken haz duyan, sürekli yenilik arayan, standartları hep yukarıya taşıyan bu kişi yeni yönetmelik yüzünden gençliğinden beri zevkle yerine getirdiği mesleğinden soğudu.
5-6 aydır bir proje üretecek, hala bir gram yol alabilmiş değil. Tam bitti derken yeniden başa dönüyor. Anlattığına göre mimara gidiyor bir konuyu soruyor mimarın bilgisi yok, belediyeye gidiyorlar onların da bilgisi yok. Hadi bakanlıktan görüş isteyelim diyorlar, bakanlığa yazı yazıyorlar. Bakanlık 2 ay sonra cevap yazıyor. Başka bir sorun çıkıyor, yine aynı şekilde. Her seferinde başa dönülüyor.
Tam 5-6 aydır işi gücü bıraktı, projenin mimarisini çalışıyor, yönetmeliğe çalışıyor hala ruhsat alabilmiş değil.
Gel de böyle bir yönetmelikle yatırım yap!
Eğer yönetmelik engeli olmasaydı şu anda çoktan projenin inşaatına başlamış, 200-300 kişiyi işe almış, milyonlarca liralık inşaat malzemesi satın almış ve ekonomik çarkın dönmesine katkı sunmuş olacaktı.
Onun yerine ofisinde usanmış bir şekilde oturmuş, bakanlık yetkililerinin, belediye imar müdürlerinin bile çözemediği yeni yönetmeliği çözmeye çalışıyor.
Ülke ekonomisi niye istediğimiz noktaya gelemiyor, insanlar niye işsiz, yatırımcı neden ülkeden kaçıyor sorusunun cevabı tam da bu hikayede gizli.