Kentsel Dönüşüm ve Şehircilik Vakfı'nın (KENTSEV) 17 Ağustos Marmara Depremi'nin 22. yıldönümü dolayısıyla rapor hazırladı. Anadolu Ajansı'nda yer alan habere göre; Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü verilerinden derlenen rapora göre; İstanbul'da 1 milyon 164 bin bina, 4,5 milyon daire bulunuyor ve her dairede ortalama 3,3 kişi ikamet ediyor.
Kentte yer alan 1 milyon 164 bin binanın yüzde 42,2'sine denk düşen 491 bin adedinin muhtemel 7,5 ve üzeri şiddetli bir depremde hasar alacağı tahmin ediliyor. 301 bin binanın hafif, 137 bin binanın orta, 39,5 bin binanın ağır, 13,5 bin binanın ise çok ağır hasar göreceği bekleniyor.
Bir binada 3,8 dairenin yer aldığı değerlendirildiğinde toplam hasar alacak konut sayısının 1 milyon 866 bin adet konutun söz konusu şiddetli bir depremde hasara uğraması bekleniyor. Bu konutlarda yaşayan sayısının ise 6 milyon 157 bin kişi olduğu öngörülüyor.
Fatih'te çok ağır hasar, Büyükçekmece'de ağır hasarlı binalar başı çekiyor
Olası 7,5 büyüklüğündeki bir depremde çok ağır hasar alacağı tahmin edilen binaların yer aldığı ilçelerin başını 2 bin 83 adetle Fatih ilk sırada yer alıyor. Fatih'i 1.240 binayla Küçükçekmece, 796'şar binayla Bağcılar ve Bahçelievler, 782 ile Bakırköy, 614 ile Bayrampaşa, 563 ile Esenyurt ve 510 binayla Zeytinburnu izliyor. Söz konusu deprem senaryosunda ağır hasar alacağı tahmin edilen bina sayısının en çok bulunduğu ilçe ise 6 bin 622 adetle Büyükçekmece. Büyükçekmece'yi 3 bin 496 binayla Fatih, 2 bin 616 ile Küçükçekmece, 1.825 ile Bağcılar, 1.768 ile Esenyurt, 1.707 binayla Silivri izliyor.
Orta hasarlı binalar Fatih ve Büyükçekmece'de
Muhtemel 7,5 büyüklüğündeki bir depremde orta hasar alacağı ön görülen bina sayısı 137 bine ulaşırken bu alanda başı 9 bin 949 adetle Fatih ilk sırada yer alıyor. Fatih'i 8 bin 978 binayla Küçükçekmece, 8 bin 1 ile Bağcılar, 7 bin 155 ile Silivri, 5 bin 668 ile Bahçelievler, 5 bin 625 ile Pendik, 5 bin 545 ile Avcılar takip ediyor. Söz konusu senaryoda hafif hasar alacağı tahmin edilen bina sayısının 301 bin adede yaklaştığı tahmin ediliyor. Bu alanda ilk sırada 15 bin 758 binayla Fatih olurken onu 15 bin 397 ile Bağcılar, 14 bin 672 ile Esenyurt, 13 bin 799 ile Küçükçekmece, 13 bin 449 ile Pendik, 11 bin 997 ile Silivri, 10 bin 656 ile Ümraniye takip ediyor.
Kentsel dönüşüm için harekete geçilmeli
Kentsel Dönüşüm ve Şehircilik Vakfı (KENTSEV) Başkanı Haluk Sur, konuya yönelik yaptığı değerlendirmede, söz konusu rakamların korkutucu olduğunu ve dönüşümün acil olarak hızlandırılması gerektiğini söyledi.
Depremde hafif, orta, ağır ve çok ağır hasar alması beklenen 491 bin binada 6 milyon 157 bin kişinin yaşadığına dikkat çeken Sur, "Bu rakamı göz ardı edemeyiz. Özellikle çok ağır hasar alması beklenen yapılar deprem gerçeğiyle yüzleşmeden hemen tahliye edilmeli ve bu binaların dönüşümü için harekete geçilmeli. Bunun yolu da konut sakinlerinin yapı denetimi yaptırmalarından geçiyor." şeklinde konuştu.
Sur, ağır hasar alması beklenen binalar için tek çözümün kentsel dönüşüm olduğunu belirterek, şunları söyledi:
"Bundan önce de defalarca söyledik: Kentsel dönüşüm için geç kalmamalıyız. Son dönemde dönüşümü hızlandırmak için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından önemli kararlar alındı. Vatandaşlarımız dönüşüm için verilen teşvik ve desteklerden faydalanmalı, belediyeler ve diğer ilgili kamu kurumları bu işi teşvik etmeli. Deprem kuşağında yer alan ülkemiz ve nüfusu misafirleriyle birlikte 20 milyona yaklaşan İstanbul için kentsel dönüşüm olmazsa olmaz."
KENTSEV Genel Sekreteri Haldun Ersen ise, tüm bu uyarılar için Akıllı Afet Önleme ve Koordinasyonu sisteminin kurulması gerektiğini dile getirerek afet olduktan sonra sorunları gidermenin ülke ekonomisine olumsuz yük olduğunu bu sebeple önleyici faaliyetlere dayalı bir sistem yapılması gerektiğini söyledi.
Ersen, afet riski altında bulunan bölgelerinde dönüştürülmesi hakkındaki 6306 Nolu Kanunun genişletilerek "afetlerin önlenmesi ve dönüştürülmesi yasası" olarak revize edilmesi gerektiğine vurgu yaparak bu şekilde hem önleyici hem de düzeltici faaliyetlerin gerçekleştirilebileceğini anlattı.
"Hasar alacak binaların büyük kısmı güçlendirmeyle kurtarılabilir"
Deprem Güçlendirme Derneği (DEGÜDER) Başkanı Sinan Türkkan ise İstanbul'da beklenen 7,5 ve üzeri şiddetli bir depremde hasar alması tahmin edilen 491 bin binadan 438 bin adedinin (yüzde 89) orta ve hafif hasar görmesinin beklendiğini dile getirerek bunların güçlendirmeyle kurtulabileceğini belirtti. Güçlendirmenin daire sakini taşınmadan da yapılabileceğini söyleyen Türkkan, "Güçlendirme kentsel dönüşüme göre hem çok daha kısa sürede hem de yüzde 60'a varan daha düşük maliyetlerle yapılabiliyor. Bu konuda vatandaşlarımızın farkındalığının artması can ve mal kaybını azaltacaktır." şeklinde konuştu. Türkkan, söz konusu araştırmadaki rakamların tüm çıplaklığı ile insanların yüzüne deprem gerçeğini hatırlattığını söyledi.
Kriterlere uygun şekilde güçlendirilen binaların, deprem güvenliği bakımında yeni yapılardan farkının olmadığını anlatan Türkkan, dünyanın en önemli ülkelerinde uygulanan ve tamamen bilimsel olan güçlendirme metotlarının uygulandığını ifade etti.