Beş-on sene öncesine kadar herkesin yolu muhtarlıklara düşüyordu. Hürriyet'ten Ahmet Karabıyık'ın haberine göre, ikametgâh belgesi de muhtardan alınıyordu. Şimdi bu belgeyi e-devletten almak mümkün. Vatandaşların muhtarlıklara başvuru sayısı da ciddi oranda düşüş gösterdi.
Fakat şu dönemlerde; bazı kişilerin muhtarlıkları ziyaret etmesi oldukça önem taşıyor. Önümüzdeki 4 senede ödenecek emlak vergisinin hangi değerler üzerinden hesaplanacağı bu günlerde kesinlik kazanıyor. Ayın başından itibaren mahallelerde yer alan muhtarlıklara mülklerin yeni arsa değerleri de asıldı. Ev olsun, işyeri olsun eğer mülklerin arsa değerleri fahiş oranda artış göstermiş ve buna itiraz edilmezse artık gelecek dört sene (2022, 2023, 2024 ve 2025 yılları) boyunca emlak vergisi hesabı için herhangi bir itiraz hakkı bulunmayacak.
EMLAK VERGİSİNE ETKİSİ NEDİR?
Ev olsun, iş yeri olsun gayrimenkullerin emlak vergi değeri; arsa değeri ve inşaat maliyetinin toplamından meydana geliyor. Arsa değerleri ise 4 senede bir belirleniyor, inşaat metrekare maliyet değerleri de her sene düzenli şekilde yayımlanıyor. Arsa değerleri ve inşaat maliyetinin toplamları üzerinden belirlenen emlak vergi değeri, yeniden değerleme oranı dikkate alınıyor ve her sene güncellenmiş oluyor. Vatandaşlar bu emlak vergi değeri üzerinden evlerde binde 1, işyerlerinde binde 2 oranında emlak vergisi ödemesi yapıyor.
DEĞER NASIL BELİRLENİYOR?
Her dört senede bir ‘takdir komisyonları’ tüm mülklerin arsa değerini yeniden belirliyor. Son olarak 2017'de belirlendi. Takdir komisyonlarına; tapu müdürlüğünden, belediyeden, ticaret odasından, Maliye’den ilgili muhtarlıklardan üyeler katılım sağlayarak, değer tespit çalışması gerçekleştiriliyor. Cadde-sokak bazında mülklerin belirlenmiş olan arsa metrekare değeri belediyelere veriliyor.
Gelecek 4 senenin ödenecek emlak vergisi hesaplarına esas olan arsa-arazi değerleri de son olarak 30 Haziran 2021 tarihinde muhtarlıklara asılmıştı. Mülklerinin arsa değerlerinin yüzde 100 ve daha da çok artırılarak belirlendiğini söyleyen mülk sahipleri de bulunuyor. Belirlenen artış oranına itiraz edecek olanlar ilandan sonraki 30 gün içerisinde vergi mahkemesinde dava açma hakları bulunuyor.
2017'de belirlenen arsa değerlerinde bazı fahiş oranda artışlar yaşanmıştı. Birçok mülk sahibi de konuyla ilgili olarak iptal davaları açmıştı. Belirlenen önceki değerine göre yüzde 100, yüzde 200 hatta bazen de yüzde 500’lük artışlar yaşandı. Belirlenen bu oranlar kamuoyundan tepki aldı ve vatandaşlar mahkemeye gitti. Daha mahkeme kararı çıkmadan da yasa değişikliği gerçekleştirilmiş ve arsa değerinin artış oranı da yüzde 50 oran ile sınırlandırıldı.
DİĞER VERGİLERİ ETKİLİYOR MU?
Tapu harcı hesaplanırken de emlak vergi değeri dikkate alınıyor. Miras yoluyla intikal eden gayrimenkuller için de emlak vergi değerleri de dikkate alınarak veraset ve intikal vergisi hesaplamaları yapılıyor. Yeni uygulanan ‘Değerli Konut Vergisi’ mükellefleri belirlenirken de emlak vergi değerleri dikkate alınmış oluyor. Yani böylece muhtarlıklara asılan mülklerin arsa değeri sadece emlak vergisi hesabında değil diğer vergilerin hesaplanmasında da büyük öneme sahip.