3194 Sayılı İmar Kanununda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun Teklifi TBMM'ye sunuldu. Komisyonda görüşmeleri devam eden kanun teklifi ile şantiye şeflerinin aynı anda sadece bir yapım işinin şantiye şefliğini üstlenebilmesi amaçlanıyor.
GENEL GEREKÇE
Şantiye şefi, bir inşaatın başından sonuna kadar her aşamada sorumluluğu olan ve bilgisine ihtiyaç duyulan kişidir. Şantiye şefliği; bir yapının veya mühendislik-mimarlık hizmeti gerektiren herhangi bir işin, plan, proje ve hesaplarına, ilgili fen ve sanat kurallarına, teknik mevzuata uygun olarak yürütülmesi ve denetlenmesi işidir. Yapının fen ve tekniğe, ruhsat ve projesine uygun olarak inşa edilmesi, inşaatın iş ve işlemlerinin planlanması, sevk ve idaresi ve iş güvenliğinin sağlanması işçi sağlığının gözetilmesi şantiye şefinin görevidir.
Şantiye şefinin, taşıdığı sorumluluk ve şantiye alanında yüklendiği görevin kapsamı dikkate alındığında şantiyeden hiç ayrılmaması gereken bir görev olması gerekir. Bir mühendisin mevzuatta izin verildiği gibi, 30 bin metrekareye kadar 5 ayrı işin şantiye şefliğini yapma şansı yoktur. Üstelik ilgili mevzuata göre, yapım işinin tek ruhsata bağlı veya toplu yapı niteliğinde olması halinde yapı inşaat alanı sınırı uygulanmiyor. Bu koşullarda, nitelikli bir yapım hizmeti sunmak olanaksızdır.
Can güvenliği için asli bir çalışma alanı olan şantiye şefliğinin, deprem ülkesi olmamız hasebiyle hepimizin gözü önünde ve ilgili her kurum ve kuruluşun bilgisi dahilinde sadece kağıt üzerinde kalması bir utanç kaynağıdır. Bu durum depremle yaşamaya zorunlu olan ülkemizde bizzat can güvenliğimiz açısından tehdit oluşturuyor. Yüzde 93'ü aktif deprem kuşağı üzerinde bulunan Türkiye’de, güvenli yapı üretimi ve deprem nedeniyle oluşacak zararların asgariye indirilebilmesi için şantiye şefliği anahtar konumunda yer almaktadır. Deprem hasarlarının çok büyük bir kısmı inşaat hatalarından kaynaklanmaktadır. Sorunun çözümü için istisnai durumlar dışında, her şantiye şefi sadece bir şantiyede tam zamanlı olarak görevlendirilmelidir. Şantiye şefliğinin üstlenilmesinde; yapım işinin konusunun, niteliğinin, büyüklüğünün ve ilgili imalatların oranının dikkate alınması, keyfi uygulamaların sonlandırılması için gerekli yasal düzenlemeler yapılmalıdır.
Aynı zamanda Türkiye işçi ölümlerinde Avrupa'da birinci, dünyada ise üçüncü sırada yer alıyor. Bu işçi ölümlerinin büyük çoğunluğunun inşaat sektöründe yaşandığı herkesin malumudur. Dolayısıyla, iş kazalarına karşı alınacak önlemlerde müteahhitlerin sorumluluklarını yerine getirmesinin yanı sıra, şantiye şefliğinin yetkin kişilerce ve tam zamanlı yürütülmesi hayati önemdedir. Yapı üretim sürecinde bu denli önemli bir görev olan şantiye şefliği, gerek mevzuatta yer alan, gerekse uygulamada yaşanan eksiklikler ve yanlışlıklar nedeniyle çözümün değil sorunun bir parçası haline getirilmiş, ivedilikle çözüm bekleyen bir alandır.
MADDE GEREKÇELERİ
MADDE 1- Her şantiye şefi sadece bir şantiyede tam zamanlı olarak görevlendirilmelidir. Şantiye şefliği sürekli eğitime ve mesleki tecrübeye gereksinim duyan bir görevdir. Bu görevi yerine getirecek kişilerin ilgili meslek odalarınca verilen eğitimlere katılıp belgelendirilmeleri zorunlu tutulmalıdır. Dolayısıyla söz konusu kanunda şantiye şefi aynı anda en fazla beş ayrı yerin yapım işini üstlenmesi yerine sadece bir yapım işinin şantiye şefliğini üstlenmesi amaçlanmıştır.
MADDE 2 - Yürürlük maddesidir.
MADDE 3- Yürütme maddesidir.
3194 SAYILI İMAR KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA İLİŞKİN KANUN TEKLİFİ
MADDE 1- 3/5/1985 tarihli ve 3194 sayılı İmar Kanununun 28 inci maddesinin sekizinci fıkrasına aşağıdaki cümle eklenmiştir. “Şantiye şefi aynı anda birden fazla yapım işinin şantiye şefliğini üstlenemez.”
MADDE 2- Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 3- Bu Kanun hükümlerini Cumhurbaşkanı yürütür.