Ev alırken iyi araştırma yapmak çok önemli. Gözden kaçırdığınız en ufak bir detay, ileride büyük sorunlar yaşamanıza neden olabilir. Örneğin, mal sahibinden bir ev alacaksınız, tapusuna baktığınızda 'kat irtifakı' ya da 'kat mülkiyeti' olarak farklı ibareler gördünüz. Bu ikisinin arasında önemli farklar var. Kat irtifakı, inşaatın başladığını ancak tamamlanmadığını, kat mülkiyeti ise inşaatın tamamlandığını ifade eder. İnşaat bitmiş, oturum başlamış ve tapu kat irtifakından kat mülkiyetine çevrilmemişse o binanın iskanı alınmamış demektir. Bu da ileride başınızı ağrıtabilir!
BELEDİYEYE SORUN
Kat irtifakı, arsa üzerinde başlanacak inşaata yönelik mülkiyet hakkını ifade eder ve henüz tamamlanmamış inşaatlarda hak sahiplerinin paylarını gösterir. İnşaat sırasında alınan kat irtifakının inşaat tamamlandığında kat mülkiyetine çevrilmesi gerekir. Bunun için müteahhitin belediyeye iskan ruhsatı başvurusu yapması gerekir. Eğer 'kat irtifakı' tapulu bir ev alıyorsanız, öncelikle belediyeye giderek, iskan müraacatının yapılıp yapılmadığını ve inşaatın projeye uygun olup olmadığını sorun. Belediyeden alacağınız bilgiye göre hareket edin.
YIKIM BİLE ÇIKABİLİR
Örneğin, müteahhit proje dışında hareket etmişse, belediye yıkım kararı çıkarabilir. Yapı projeye aykırıysa banka, ekspertiz raporunu hazırlarken, bu bilgiyi görüp kredi kullandırmaz. İskanı olmayan bir evde yaşamaya başlarsanız, kullandığınız elektrik ve su da şantiyeden bağlanır. Bu da normal değerlere göre daha fazla fatura ödemenize neden olur.
MÜTEAHHİT SORUMLU
Bazı müteahhitler, iskanı olmayan dairelerde yaşam başladıktan sonra iskan başvurusunda bulunurken, burada oluşacak bedeli ev sahiplerinden talep edebiliyor. Yani ev masrafınızın üstüne bir de iskan masrafıyla karşı karşıya kalabilirsiniz. Ancak binanın iskanının alınmasından müteahhit sorumlu. Bu masraflara kat malikleri yanaşmayacağı için sonradan iskan almak zor. Eğer müteahhit proje dışında inşaat yapıp, belediyeden iskan alamıyorsa, ev sahipleri olarak Sulh Hukuk Mahkemeleri'nde bunu tespit ettirip, aykırılıkların giderilmesini talep edebilirsiniz.
KAT MÜLKİYETİNE NASIL ÇEVRİLİR?
Bina bitmiş ve iskanı sorunsuzca alınmışsa, kat mülkiyetine geçebilirsiniz. Kat mülkiyetine geçmek için kat sahibi, dilekçe ile birlikte Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü'ne başvuruda bulunur. Bazı prosedürler sonucu kat mülkiyeti tapusu alınabilir.
KAT MÜLKİYETİNİN AVANTAJLARI
- Kat mülkiyeti tapusuna sahip olmak için ilk olarak iskan belgesine sahip olunması gerekir. Yani, tapuda bu ibareyi gördüyseniz, binanızın iskanı alınmış, sorun yok demektir.
- Kat mülkiyeti, evin sahibi olduğunuzu gösteren en önemli belgedir.
- Kat mülkiyeti alınmışsa, inşaat; projesine uygun, tüm mevzuatlara uygun demektir.
- Kat mülkiyeti, apartman içerisinde sahip olduğunuz bağımsız bölümün sınırlarını net bir şekilde belirtir.
- Kat mülkiyeti bulunan daireler satın alındığında, ev sahipleri herhangi bir sorunla karşılaşmaz.