Ev sahibi olmak isteyen milyonlarca kişi, çoğu zaman krediye yöneliyor. Yeni bir ev alacaklar, birikimlerinin üstüne eklemek amacıyla konut kredisi çekmek için bankaların yolunu tutuyor.
Konut kredisi hem özel hem de kamu bankalarında veriliyor. Bankaların vatandaşa krediyi verirken yasalara aykırı olan bazı hususlarda dayatmalar yaptığı gündeme geldi.
Konuyla ilgili bir son dakika gelişmesi yaşandı ve Ticaret Bakanlığından uyarı geldi.
Sabah Gazetesi'nde yer alan habere göre; Ticaret Bakanlığı tarafından konut finansmanı sözleşmeleri kapsamında hem banka hem de kredi kullanacaklar için kurallar tek tek belirlendi.
Belirlenen kurallara aykırı şekilde davranan ve vatandaşlardan bu yönde talepleri olan bankaların Tüketici Hakem Heyetleri'ne şikayetleri sonrası cezai işlem uygulanıyor. Söz konusu gelişme ile beraber bankaların yükümlülükleri de bir bir açıklandı.
Bankalar ve tüketiciler arasında imzalanacak konut kredisi sözleşmelerinde uyulması gerekli olan hususlar şu şekilde:
Konut finansmanı sözleşmelerinde sigorta yaptırmak zorunlu tutulur mu?
Tüketicinin açık talebi yoksa kredi ile ilgili zorunlu deprem sigortası olan DASK harici sigorta yaptırılamıyor. Tüketici sigorta yaptırmak istemesi durumunda istediǧi sigorta şirketinden poliçe satın alabiliyor. Bankanın illaki sigortanın kendisi tarafından yaptırılması konusunda tüketiciye koşul koşma durumu söz konusu değil. Fakat yapılacak bu sigortanın kredi konusuyla, kalan borç tutarıyla ve vadesi ile uyumlu olması gerekiyor.
Konut finansmanı sözleşmesi yan finansal ürün alım koşuluna bağlanabilir mi?
Konut finansmanı sözleşmesi kredi ile ilgili olanlar hariç olacak şekilde otomatik ödeme talimatı, tamamlayıcı sağlık sigortası gibi yan finansal ürün ve hizmet alım koşuluna bağlı olamaz.
Bankaların mevcutta kredi kullandırırken vatandaşlara şart koştuğu fatura ödeme talimatı verme durumu yasalara aykırı şekilde görülüyor.
Konut kredilerinde tüketicinin temerrüte düşmesi (borcunu ödeyememesi) halinde kalan borcun tamamı hangi şartlarda istenebilir?
Tüketicinin taksitleri ödemede temerrüte düşmesi halinde eǧer kredi veren tüm borcun ödenmesi hakkını saklı tutmuş ise bu hakkı ancak kredi verenin tüm yükümlülüklerini yerine getirmiş olması ve tüketicinin de birbirini izleyen en az iki taksiti ödememesi halinde kullanılabilir.
Bankanın bu hakkı kullanabilmesi için tüketiciye en az 30 gün süre vererek uyarı yapması gerekiyor. Süre sonunda bankanın tüketici hakkında işlem başlatma hakkı da mevcut.
Konut kredisini erken ödemek isteyen tüketiciden bankanın istediği erken ödeme tazminatı yasal mı?
Kredinin faiz oranının sabit olarak belirlenmiş olması durumunda, sözleşmede yer alması şartıyla, tüketicinin borçlandığı tutarın tamamını veya bir taksit tutarından az olmayacak şekilde herhangi bir tutarı vadesinden önce ödemesi durumunda tüketiciden erken ödeme tazminatı istenebilir.
Bu tazminat, erken ödenen anapara tutarının kalan vadesi 36 ayı geçmeyen kredilerde yüzde 1'indeni, 36 ayı aşan kredilerde yüzde 2'sinden fazla olamaz. Bu tutar hiçbir şekilde tüketiciye yapılacak toplam indirim rakamını geçemez. Deǧişken faiz oranlı kredilerde ise tüketiciden erken ödeme tazminatı istenemez.
Bankaların kredi kullandırırken hayat sigortası yaptırması yasal mı?
Bankalar özellikle belli yaşın üzerindeki vatandaşlara kredi kullandırırken verdikleri krediyi güvence altına almak gerekçesiyle hayat sigortası yaptırma koşulu koyuyor.
Fakart bakanlık zaten konuta kredi karşılığında banka tarafından ipotek konulduğunu ifade ederek, kredinin ödenmemesi durumunda bankanın konutu satışa çıkararak zararını karşılayabileceğine dikkat çekiyor. Bu nedenle ortada banka aleyhine bir durum olmadığı için hayat sigortası da yasal bir dayanağa sahip değil.