Türkiye Büyük Millet Meclisi Kamu İktisadi Teşebbüsleri Komisyonu Üyesi İzmir Milletvekili Avukat Sevda Erdan Kılıç, Toplu Konut İdaresinin 2015 – 2016 hesaplarının görüşüldüğü KİT Komisyonu toplantısında, TOKİ’nin Türkiye’nin en büyük müteahhitlik firmasına dönüştüğünü söyledi.
İzmir’de gerçekleştirilen ve halen yapımı devam eden TOKİ projelerini de gündeme getiren Kılıç, şunları söyledi:
“2985 sayılı Toplu Konut Kanununa göre kurulan TOKİ, konut inşaatı ile ilgili sanayi ve bu alanlarda çalışanları desteklemek, özellikle kalkınmada öncelikli yörelerde bulunan konut inşaatıyla ilgili şirketlere iştirak etmek, ülkemizdeki konut açığını kapatmak ve dar gelirli vatandaşlarımızı ev sahibi yapmak amacıyla kurulmuştur. Ancak bugüne baktığımızda konut ve sosyal ihtiyaçları karşılama amacıyla kurulan TOKİ’nin özel yasalarla, ayrıcalıklı düzenlemeler ve istisnalarla Türkiye’nin en büyük müteahhitlik firmasına dönüştüğünü görüyoruz. Halen ülkemizde inşaat sektörünün en büyük firması olan TOKİ, kuruluşundan bu yana büyük bir güç haline gelmiş, asıl amacının dışında ne yazık ki özellikle son dönemlerde kentsel dönüşüm, stadyum, avm ve lüks konut projeleriyle anılır olmuştur. Bu bağlamda TOKİ’nin asıl işinin stadyum, avm, yol, hastane, lüks konut gibi projelerde değil, dar gelirli ve konut ihtiyacı olan vatandaşlara dönük konut üretmek olduğunu hatırlatmak istiyorum. Halen ülkemiz genelinde TOKİ’nin aktif olarak 400 şantiyesinde faaliyet yürütüldüğü ve bu doğrultuda 105 bin civarında konut ve sosyal alan adında inşaat çalışmalarının sürdüğü göz önüne alındığında TOKİ’ye niçin ülkemizin en büyük müteahhitlik firması dediğim daha iyi anlaşılacaktır. Bu noktada şu soruları sormak istiyorum:
TOKİ’nin bugüne kadar ürettiği konut, sosyal donatı, stadyum, camii vb bilumum işlerin tam olarak dökümü nasıldır?
TOKİ’nin üretip satamadığı yani elinde bulunan konut stoku ne kadardır?
TOKİ, İzmir’de bugüne kadar hangi projeleri gerçekleştirmiştir?
Halen İzmir’de TOKİ tarafından ya da TOKİ ortaklığında devam eden projeler nelerdir?”
Geç teslim, kusurlu ve eksik işler nedeniyle TOKİ aleyhine açılan binlerce dava sonucu hak sahiplerine ödenen tazminatlara da değinen Kılıç, konuşmasında şunları söyledi.
“Geç teslim, kusurlu ve eksik işler nedeniyle 2015 yılında 10 milyon 497 bin 915 TL, 2016 yılında ise 8 milyon 137 bin 525 TL olmak üzere davacılara toplam 18 milyon 635 bin TL, 2010 ile 2016 yılları arasında ise toplamda davacılara 148 Milyon 735 bin TL tazminat ödenmiştir. İnşaat ve konut alanında bu kadar uzmanlaşmış bir kurumun bu miktarlarda tazminat ödemesi kabul edilebilir bir durum değildir. Bu bağlamda;
TOKİ’ye hak sahipleri tarafından bu güne kadar kaç dava açılmıştır?
Bu davaların kaçı hak sahibi lehine, kaçı TOKİ lehine sonuçlanmıştır?
Halen devam eden davaların sayısı kaçtır?
Kaybedilen davalara konu olan kusurlar TOKİ’ye mi yoksa yüklenici firmalara mı aittir?
Yüklenici firmalardan kaynaklı kusurlara bağlı tazminatlar nedeniyle bu firmalara dava açılmış mıdır?
Ödenen tazminatların ne kadarı firmalardan alınmıştır?”