Dünya çapında referans alınan inşaat sektörü dergisi ENR’ın (Engineering News Record), her yıl müteahhitlerin bir önceki yılda ülkeleri dışındaki faaliyetlerinden elde ettikleri gelirleri esas alarak yayımladığı “Dünyanın En Büyük 250 Uluslararası Müteahhidi Listesi”nin 2022 yılı sonuçları açıklandı. Türkiye, bir yıllık aranın ardından 42 firma ile listede tekrar ikinci sıraya yükseldi. 2020 ve 2021 yılında ENR listelerine giren müteahhitlik firmalarına ise ödülleri, salgın nedeniyle ertelenerek 24 Ağustos 2022 tarihinde gerçekleştirilen törende, Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından verilmişti.
Türkiye Müteahhitler Birliği (TMB), 2022 yılı “Dünyanın En Büyük 250 Uluslararası Müteahhidi Listesi”nin Türkiye sonuçlarını duyurdu. Buna göre ENR, listenin yer aldığı bülteninde, Covid-19 salgını ve Rusya-Ukrayna savaşının ardından giderek daha karmaşık hale geldiğini belirttiği küresel inşaat pazarının büyüklüğünün 2021 yılında 420 milyar ABD Doları’ndan 398 milyar ABD Doları’na gerilediğini kaydetti.
ENR’ın bülteninde ayrıca, küresel inşaat pazarında salgın döneminde ortaya çıkan ve halen tam anlamıyla çözülmemiş olan tedarik zinciri krizi ile bazı ekonomiler için de Ukrayna'daki savaşın olumsuz etkilerine, bu çerçevede artan inşaat maliyetleri ve risklerinin kontrol altında tutulmasının zorluğuna işaret edildi. Bültende, genel olarak ise ilk 250 müteahhit firması gelirlerinin 2021 yılında toparlandığının görüldüğü belirtildi.
Pazar küçülürken Türk firmaları cirosunu artırdı
“Dünyanın En Büyük 250 Uluslararası Müteahhidi Listesi”nde lider Çin, listede 79 firma ile yer alırken, ABD’li firma sayısı 41 oldu. Küresel pazarda daralma kaydedilirken Türk müteahhitlerin gelirlerindeki artış ayrıca öne çıktı. Covid-19 salgınında aşılamanın yaygınlaştığı ve yükselen petrol fiyatlarının öne çıktığı 2021 yılında Türkiye’nin performansını artırarak, listedeki sıralamada geçen yıl ABD’ye bıraktığı ikinciliği geri alması dikkat çekti.
2 Türk firması en büyük ilk 50 arasında
Türk firmaları 20,4 milyar ABD Doları tutarında gelir ile listedeki firmaların toplam gelirleri içerisindeki payını bir önceki yılda ulaşılan %4,4’lük orandan %5,1’e yükseltti. Böylece Türkiye, uluslararası gelirlere göre 2022 yılı listesinde bir sıra yükselerek 7. oldu. Bu rakamla Türkiye, İngiltere, Avusturya ve Japonya’nın önünde yer alıyor. Müteahhitlik firmalarının 2021 yılı uluslararası proje gelirlerine göre 2022 yılı listesinde ilk 100 firma arasına giren Türk müteahhitlerinin sayısı 8 oldu. İki Türk firması ilk 50 firma arasında yer buldu.
Bölgesel olarak bakıldığında; Türk firmalarının faaliyetleri 2021 yılında ağırlıklı olarak Rusya dahil Avrupa (8,8 milyar ABD Doları), Orta Doğu (5,6 milyar ABD Doları), Afrika (3 milyar ABD Doları) ve Asya (2,5 milyar ABD Doları) bölgelerinde yoğunlaştı.
“Türk müteahhitler küresel pazarda zoru başardı”
TMB Başkanı M. Erdal Eren ise şu değerlendirmelerde bulundu: “Müteahhitlerimiz, uluslararası pazarda artan sorunlara rağmen zoru başardı ve söz verdiği üzere küresel devler liginde ülkemizin adını yeniden ikinci sıraya taşıdı. 42 firmamızın 2022 yılı ENR listesinde yer almasının gururunu yaşıyoruz. ‘Türk müteahhitliği’ dünyada bir marka haline gelmiştir. Müteahhitlerimiz, uluslararası standartlarda, zamanında ve uygun maliyetlerle iş yapma kabiliyetleri, zor ve riskli coğrafyalarda sahip oldukları iş deneyimi ve işbirliği geliştirme becerileriyle uluslararası inşaat sektöründe öne çıkmaktadır. Geleneksel pazarlarımızda sorunların sürdüğü ve finansman ihtiyacımızın arttığı bir dönemde bu başarının kazanılması ayrıca önemlidir. Küresel inşaat pazarından aldığımız paydaki artış da sevindiricidir.
Geçen yıl salgının belli ölçüde kontrol altına alınması ve petrol fiyatlarında görülen artışın etkisiyle yurt dışında 31 milyar ABD Dolarlık yeni proje büyüklüğüne ulaşmış, bu doğrultuda yıllık yeni proje hedefimizi kısa vadede 30 milyar ABD Doları olarak revize etmiştik. Ancak 2022 yılının henüz başında Rusya-Ukrayna savaşı ile sarsıldık. Yaşanan insanlık dramının sona ermesi en büyük dileğimizdir. Savaş nedeniyle bölgesel iş kaybının yaşanması da kaçınılmazdır.
Yüksek seyreden petrol fiyatları ile Körfez ülkeleri ile ısınan siyasi ilişkiler ise sektörümüzü destekleyebilecek olup küresel inşaat sektörünün ilgi odağı haline gelen Sahra-altı Afrika pazarında rekabet için finansman kaynaklarına ihtiyaç duyulmaktadır. Diğer öne çıkan hedefimiz; gerekli düzenlemelerin yapılması halinde yurt dışı projelerimizde istihdam edilen Türk işgücü sayısının, mevcut 35 binler seviyesinden 100 bine yükseltilmesidir.”
ENR’IN “DÜNYANIN EN BÜYÜK 250 ULUSLARARASI MÜTEAHHİDİ LİSTESİ”NDEKİ TÜRK FİRMALARI
FİRMA LİSTESİ | 2021 yılı listesi sıralamasındaki yeri | 2020 yılı listesi sıralamasındaki yeri | |
1 | RÖNESANS | 24 | 28 |
2 | LİMAK | 50 | 56 |
3 | YAPI MERKEZİ | 58 | 68 |
4 | ENKA | 59 | 70 |
5 | ANT YAPI | 62 | 57 |
6 | TEKFEN | 76 | 80 |
7 | ONUR | 82 | 92 |
8 | ESTA | 93 | 115 |
9 | ALARKO | 108 | 165 |
10 | TAV | 110 | 101 |
11 | SEMBOL | 111 | 133 |
12 | MAPA | 114 | ** |
13 | ÇALIK ENERJİ | 117 | 157 |
14 | ASLAN YAPI | 118 | 125 |
15 | GÜLERMAK | 120 | 122 |
16 | KUZU | 125 | 136 |
17 | NUROL | 129 | 102 |
18 | SUMMA | 130 | 203 |
19 | ESER | 144 | 145 |
20 | YÜKSEL | 146 | 144 |
21 | MAKYOL | 151 | 185 |
22 | İLK | 159 | 158 |
23 | CENGİZ | 161 | 206 |
24 | KOLİN | 162 | 137 |
25 | METAG | 165 | 188 |
26 | GAP | 168 | 162 |
27 | ÜSTAY | 171 | 198 |
28 | MBD | 175 | 212 |
29 | POLAT YOL | 177 | 163 |
30 | DEKİNSAN | 178 | 168 |
31 | YENİGÜN | 192 | 201 |
32 | TEPE İNŞAAT | 196 | 183 |
33 | GURBAG | 207 | 181 |
34 | IC İÇTAŞ | 208 | 151 |
35 | FEKA | 210 | 215 |
36 | BAYBURT GRUP | 215 | ** |
37 | STFA | 219 | 238 |
38 | SMK | 223 | 223 |
39 | NATA | 224 | 205 |
40 | İRİS | 231 | 222 |
41 | ZAFER | 242 | ** |
42 | DOĞUŞ | 243 | 239 |