Türk Lirası (TL) 2021'de Amerikan doları ve Euro başta olacak şekilde döviz kurları karşısında hızla değer kaybı yaşarken yabancılara konut satışındaki yükseliş dikkat çekiyor.
Euronews'te yer alan habere göre; TL, Dolar karşısında 2021'in başı ile sonu kıyaslandığında bir yılda yüzde 75 değer kaybına uğradı. Yabancılara satılan konut sayısı ise 2021'de 2020 yılında göre yüzde 44 yükseldi. Yabancılar Türkiye’de 250 bin dolar değerinde konut satın almaları durumunda Türk vatandaşı da olabiliyor.
Merkez Bankası verilerine göre 4 Ocak 2021 tarihinde 7,42 TL olan dolar kuru senenin son gününü 12,98 TL ile tamamladı. Bu şekilde sene başı ile sene sonu kıyaslandığında TL, Amerikan doları karşısında tam yüzde 75 değer kaybına uğradı. Dolar kuru 21 Aralık tarihinde 17,47 TL'yi de görmüştü.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre yabancılar 2020'de Türkiye’den 40 bin 812 konut satın aldı. Bu sayı 2021 yılında 58 bin 576’ya yükselerek bütün zamanların rekorunu kırdı. Bu şekilde yabancılara satılan konut sayısı son bir senede yüzde 44 yükseldi.
Bu yükselişte Kovid-19 pandemisi nedeniyle 2020'de satışların etkilenmiş olabileceği düşünülebilir. Fakat 2019'da yabancılara 45 bin 483 konut satılırken bu sayı 2020 yılında yalnızca yüzde 10 düşüş ile 40 bin 812’ye düşmüştü. Bu veri salgının etkisinin sınırlı olduğunu ortaya koyuyor. Zaten koronavirüs salgınından önceki 2019 yılı ile 2021 seneleri kıyaslandığında da yüzde 29’luk bir yükseliş görülüyor.
Ortalama Dolar kuruna artış ne durumda?
Dövizdeki değişime senelik ortalama dolar kurundan da bakılabilir. 2021 yılında ortalama dolar kuru 8,89 TL olarak belirlendi. Bu sayı 2020 yılında 7,01; 2019'da 5,67 ve 2018 yılında 4,81 idi. Bu açıdan değerlendirildiğinde, yıllık ortalama dolar kuru son 3 senede yüzde 85 artarken bu dönemde yabancılara satılan konut sayısı yüzde 48 yükseldi.
Son 8 senede yabancılara konut satışı 5’e katlandı
TÜİK’in verileri 2013'ten bu yana olan senelik satış toplamlarını gösteriyor. Buna göre 2013'te yabancılar 12 bin 181 konut satın aldı. Bu da 2013-2021 seneler kapsayan son 8 yıllık yüzde 381 yükseldiğini ortaya koyuyor. Yani son 8 yılda yabancılara satılan konut sayısı neredeyse 5 (tam olarak 4,81) katına çıktı.
Türkiye'de en fazla İran ve Iraklılar ev satın alıyor
Ülkelerine göre incelendiğinde ise Türkiye’den en çok konut satın alanlar İran ve Irak vatandaşları oldu. 2021'de İranlılar 10 bin 56 ev satın alırken Irak vatandaşları da 8 bin 661 konutun sahibi oldu. Satılan her 100 konuttan 17’si İranlılar tarafından alınırken Iraklıların oranı yüzde 15 olarak belirlendi. Bu ülkeleri Rusya (5 bin 379), Afganistan (2 bin 762), Almanya (2 bin 538), Kazakistan (2 bin 90) ve Kuveyt (bin 791) izledi.
Yabancılara satılan evlerin yarısı İstanbul’da
Yabancıların konut alırken en fazla ilgi gösterdiği il ise hep İstanbul olarak ön plana çıkıyor. 2021'de de satışı yapılan konutların yüzde 45’i İstanbul’da gerçekleşti. Yabancılar İstanbul’da 26 bin 469 konut alırken yüzde 21 paya sahip Antalya’da 12 bin 384 konutun sahibi oldu.
Yabancılar konuta ortalama fiyat 187 bin dolar ödüyor
Yabancılara satışı yapılan konutların ortalama değeri 2021 yılının son çeyreğinde 187 bin 91 dolar oldu. Bu sayı önceki çeyrekte 196 bin dolar seviyesinde seyrediyordu. Gayrimenkul Yurt Dışı Tanıtım Derneği'nin (GİGDER) AGS Global iş birliğiyle hazırladığı yabancıya konut satış endeksi GİGDEKS'in Ekim-Aralık dönemine ilişkin araştırmasının sonuçlarına göre kurdaki hareketlilik ve dolardaki artış sebebiyle yabancılara satışı yapılan konutların ortalama değeri son çeyrekte 187 bin 91 dolara düştü. Söz konusu rakam önceki çeyrekte 196 bin 37 dolar olarak belirlenmişti.