KVK’nın 5’inci maddesinin birinci fıkrasının (h) bendi ile yurt dışında yapılan inşaat, onarım, montaj işleri ile teknik hizmetlerden sağlanarak Türkiye’de genel sonuç hesaplarına aktarılan kazançlar, herhangi bir koşula bağlanmaksızın kurumlar vergisinden istisna edilmiştir.
KVK’ nın 5’inci maddesinin birinci fıkrasının (g) bendinde, kurumların yurt dışında bulunan işyerleri veya daimi temsilcileri aracılığıyla elde ettikleri kazançlar, maddede belirtilen tarihe kadar Türkiye’ye transfer edilmiş olmak ve en az yüzde 15 oranında gelir ve kurumlar vergisi benzeri vergi yükü taşımak koşuluyla vergiden istisna edilmiştir.
Benzer şekilde, anılan fıkranın (h) bendi ile de yurt dışında bulunan işyerleri veya daimi temsilcileri aracılığıyla yapılan ve yurt dışında vergilendirilen inşaat, onarım, montaj işleri ile teknik hizmetlerden sağlanan kazançların (vergi yükü oranına bakılmaksızın), ayrıca yurt içinde de vergilendirilmesinin önüne geçilmesi amacıyla bu kazançlar kurumlar vergisinden istisna edilmiştir.
Teknik hizmetler esas itibariyle inşaat, onarım ve montaj işleriyle ilgili olarak yürütülen planlama, projelendirme, mimarlık ve mühendislik, etüd, fizibilite, harita tasarım, metraj, keşif, idari ve teknik şartname ile ihale dosyası hazırlama, ihale değerlendirme, mesleki kontrollük, inşaat kontrollüğü, tasarım kontrollüğü, işletemeye alma danışmanlığı, proje ve yatırım yönetimi ve benzeri hizmetleri kapsamaktadır.
K.V. mükelleflerinin yurt dışında yaptıkları bir inşaat ve onarım işinin bulunmaması halinde, ancak yurt dışında bir işyeri veya daimi temsilci aracılığı ile yaptıkları teknik hizmetlerden elde edilen kazançlar KV’ den müstesnadır. Yurt içinde verilen ve yurt dışındaki bir iş yeri veya daimi temsilci aracılığıyla yapılmayan teknik hizmetlerden elde edilen kazançlar KV’ den müstesna tutulamayacaktır.
Teknik hizmetlerden elde edilen kazançların da anılan istisnadan yararlanabilmesi için bu işlerin yurt dışında bulunan işyerleri veya daimi temsilciler aracılığıyla yapılması; yurt dışında ayrıca bir işyeri veya daimi temsilci olmadan yapılan teknik hizmetlerin, hizmet ihracatı olarak değerlendirilmesi gerekmektedir. Ayrıca, teknik hizmetlerin yurt dışındaki inşaat, onarım ve montaj işlerine bağlı olarak yapılma şartı bulunmamaktadır.
İnşaat, onarım ve montaj işlerinin yurt dışında gerçekleştirilmesi için iş yeri koşulu gerekir iken; bu işlere bağlı olarak teknik hizmetlerin yurt dışında herhangi bir işyeri olmaksızın Türkiye den sürdürülebilmesi de olanak dahilindedir. Proje çizimi veya teknik hizmetler inşaat ve onarma işini tamamlayıcı bir unsuru olmasına karşın; kurumların yurt dışında devam eden inşaat ve onarım işi olmadığı ya da ayrıca bir iş yeri veya daimi temsilci bulundurulmadığı hallerde , bu faaliyetin ihracat olarak değerlendirilmesi gerekmekte olup, yurt dışındaki inşaat işine bağlı olarak Türkiye’ de yapılan teknik hizmetlerden sağlanan kazançların bu istisnadan yararlandırılması mümkün bulunmamaktadır. Dolayısıyla, kurumların yurt dışında bir inşaat ve onarım işi varsa, buna bağlı teknik hizmetler ister Türkiye ‘de isterse yurt dışında yapılsın, elde edilen kazançlar istisnadan yararlanabilecektir.
KVK mad. 5/1-G hükmüne göre yurt dışında yapılan inşaat, onarım, montaj işleriyle teknik hizmetlerden sağlanan kazançların Türkiye’ ye getirilmesi zorunluluğu yoktur. Bu gibi kazançların Türkiye’ de genel netice hesaplarına aktarılması yeterlidir.
Diğer taraftan, yurt dışındaki şubelerden elde edilen kazançların genel netice hesaplarına intikal ettirilmesinde, faaliyette bulunulan yabancı ülkenin yasalarına göre takvim yılının kapandığı tarih itibariyle ilgili ülkenin yasalarına göre tespit edilen faaliyet sonucu, Türkiye’de de aynı tarih itibariyle genel netice hesaplarına intikal ettirilecektir. Bu durumun Türkiye’de genel netice hesaplarına intikal ettirilmesinde, kazancın Kambiyo hukukuna göre Türkiye’ ye fiilen transfer edilmesinin herhangi bir etkisi olmayacaktır. Faaliyette bulunulan yabancı ülkede kazanca tasarruf edilebilmesi yeterlidir. (Bkz: 6 seri nolu KVK, GT ile değişik 1 seri nolu KVK GT)
Türkiye’de genel netice hesaplarına intikal ettirilen kazanç, intikal ettirilmesi gereken tarihte TC Merkez Bankası’nın o tarih için tespit ettiği döviz alış kuru ile değerlendirilir. [1]
Yurt dışı faaliyet sonucunda elde edilen kazançlar elde edildiği dönem itibariyle, Türkiye’de ilgili olduğu geçici vergiye esas matrahın saptanmasında da dikkate alınacaktır. (Bkz: 1 seri nolu KVK Genel Tebliği)
Hürses