Amerika Birleşik Devletleri’nin (ABD) finans devi S&P Global, Türkiye emtia piyasası ile ilgili bir makale yazdı. Makalede 2025'te Türk inşaat demiri piyasasını bekleyen zorluklar olmasına karşın, Suriye'de yıllardır süren savaşın sona ermesinin sektör için bir fırsat yaratabileceği ifade edildi. Hürriyet’te yer alan habere göre; makaleye görüş veren kaynaklar Beşşar Esad rejimin Aralık ayında muhalifler tarafından devrildiği Suriye'de, durumun istikrara kavuşmasıyla birlikte inşaat faaliyetlerinin iyileşeceği ve bunun da Türkiye'den temin edilen inşaat demirine olan talebi artırabileceği yönünde umutlarını dile getirdi. S&P'ye açıklamada bulunan bir uzman, İskenderun'daki demir çelik üretimine dikkat çekerek "İskenderun bölgesi doğrudan o bölgeyle çalışacak ve bu da iç pazarda arz ve talep arasında bir dengesizliğe yol açacak" dedi. Uzmanlar ayrıca Bu arada Suriye'deki potansiyel satışların Türkiye'ye fayda sağlayabileceğini söyledi. Ancak ülkede henüz istikrarlı bir hükümetin olmaması bu satışlarla ilgili tahminleri zorlaştırdığını belirtti.

İYİ BİR YIL OLACAK

TÜİK'in son verilerine göre, ekim ayında Suriye, bir önceki yılın aynı dönemine göre 8 kat artışla 18 bin ton ile Türkiye'nin en büyük üçüncü inşaat demiri ihracat pazarı oldu. Verilere göre, Türkiye'nin çelik ihracatı Ocak-Kasım 2024 döneminde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 29,1 artarak 12,1 milyon tona ulaştı. Bu dönemde Türkiye'nin en fazla inşaat demiri ihraç ettiği pazar, bir önceki yıla göre yüzde 10 düşüşe rağmen Yemen olurken, Romanya ise bir önceki yıla göre ithalatını iki katına çıkararak 217 bin ton inşaat demiri aldı. S&P'ye konuşan uzman "2025'in 2024'e göre daha zorlu geçeceğini düşünüyorum ama iyi bir yıl olacağına inanıyorum" dedi.

ZORLUKLARLA MÜCADELE EDİLDİ

Marmara Bölgesi'nde demir çelik sektöründeki bir yetkili, Türk inşaat demiri pazarının nispeten düşük ithal hurda fiyatları ve talep eksikliği gibi zorluklarla da mücadele ettiğini ifade etti. Yetkili bunların tümünün piyasa oyuncuları arasındaki rekabeti yoğunlaştırdığını belirtti. Ancak 12 Aralık'ta maliyet ve navlun fiyatlarının ton başına 335 dolar olarak değerlendirildiği 2024'ün dördüncü çeyreğinde hurda fiyatlarındaki düşüşe rağmen Türkiye'deki inşaat demiri fiyatları nispeten istikrarlı kaldı. Verilere göre Türk ihracat inşaat demiri ile ithal hurda arasındaki net fark, 4 Ocak'taki tonu 173,75 dolarlık düşük seviyeden 28 Ekim'de 230 dolara çıkarak yılın en yüksek noktasına ulaştı.

TRUMP BİR FAKTÖR OLACAK

İngiltere merkezli bir tüccar ise Türk üreticilerin marjlarını diğer pazarlara, özellikle de 2024'ün dördüncü çeyreğinde önemli düşüşler yaşayan Hindistan ve Çin'e kıyasla daha iyi koruyabildiğini söyledi. Makaleye yapılan bir yorumda Türkiye'de açıklanan 2025 yılı için asgari ücret açıklamasının inşaat demiri fiyatlarına kısa vadede önemli bir etki yapmasını beklenmediği söyledin. Kaynaklar ayrıca Trump'ın 20 Ocak'ta yemin etmesi ile başlayacak ikinci döneminin piyasa katılımcıları tarafından belirleyici bir faktör olarak gösterdi. Trump'ın Kanada, Çin ve Meksika çelik ithalatlarına yönelik gümlük tarife tehditleri, bu ülkelerdeki ihracatçıların muhtemelen alternatif alıcılar araması nedeniyle küresel arz fazlası korkularını tetikledi. Bu durum, Türk çelik fabrikalarını Trump'ın korumacı politikalarının kapsamı daha da netleşene kadar inşaat demiri stoklarını düşük tutmaya teşvik etti. İstanbul Demir ve Demir Dışı Metaller İhracatçıları Birliği Başkanı Çetin Tecdelioğlu, 6 Ocak'ta yaptığı açıklamada, Trump yönetiminin Çin'e yönelik beklenen tedbirlerin Türk ihracatına olumlu etki edebileceğini söyledi.