Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) 2024 yılının Nisan ayına ilişkin konut fiyat endeksi verilerini dün resmen açıkladı. TCMB tarafından açıklanan resmi verilere göre ülkemizdeki konutların kalite etkisinden arındırılmış fiyat değişimlerini izlemek için hesaplanan konut fiyat endeksi 2024 Nisan'da bir önceki aya göre yüzde 2,2 artış göstererek, 1257,7 seviyesine gelirken yıllık artış da yüzde 48,4 şeklinde gerçekleşti. Nisan'da konut fiyatları reel bazda ise yüzde 13,3 düşüş yaşadı.

İZMİR’DE YÜZDE KAÇ ARTTI?

Söz konusu verilere göre aylık bazdaki artış üç büyük kent için incelendiği zaman Ankara yüzde 3’lük artış ile 1. sırada yer alırken, mega kent İstanbul yüzde 2,1 artışla 2. sırada, İzmir de yüzde 1,9 artışla 3. sırada yer aldı. Yıllık bazda bakıldığı zaman da endeks geçtiğimiz yılın aynı ayına göre başkent Ankara'da yüzde 58,9, İzmir’de yüzde 45,1, İstanbul’da da yüzde 37,6 arttı. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın politika faizini yüzde 50 seviyelerine ektiği ve bir süredir de bu seviyede tuttuğu bir senaryoda konut fiyatlarındaki artışın nominal yavaşlaması da olası bir durum. Son dönemlerde sık sık gündeme gelen Konut kredisi (mortgage) faiz oranlarının mevcut yüksek politika faizinin etkisiyle artması nedeniyle konut fiyatlarında bir düşüşün görülmesi beklenen bir olayken Türkiye'de bankaların müşterilere kredi sağlama güçlüğü nedeniyle genellikle kredi çekmeden konut sahibi olmaya gücü yetenlerin bunu gerçekleştirdiği mevcut ortamda konut fiyatlarındaki düşüşün artabileceğine de dikkat çekmek gerekiyor.

FAİZ NE ZAMAN İNECEK

Dövizcom'dan Hamit Alp Ünlü imzalı habere göre bazı büyük ekonomilerde konut fiyat endeksinin mevcut durumu da Türkiye'den farklılık gösteriyor. Paylaşılan detaylara göre ABD’de en son açıklanan Mart 2024 konut fiyat endeksi yıllık bazda yüzde 6,5 seviyesinde bir artışa işaret ederken 316,65 ile tüm dönemlerin de en yüksek seviyelerini gördü. Bu artışların nedenleri arasında şüphesiz ki piyasaların uzun süredir beklediği ve gerçekleşmesine ilişkin senaryoları fiyatladığı ufuktaki faiz indiriminin de etkisi var. Amerikan Merkez Bankasının politika faizini yüzde 5,50 seviyelerinden ne zaman aşağı çekeceği merakla beklemekle beraber hatırlanacağı üzere haziran toplantısında da söz konusu bu senaryo hayat bulmamış idi.

KONUT FİYATLARI ARTABİLİR

Anımsanacağı üzere Avrupa Merkez Bankası (ECB) gerçekleştirdiği son toplantısında 25 baz faiz indirimi gerçekleştirerek politika faizini yüzde 3,75 seviyelerine çekmişti. Yukarıda sözü edilen nedensellik ile beraber düşünüldüğü zaman söz konusu bu senaryoda konut fiyatlarının artış göstermesi beklenebilir. Avrupa Birliğine dair Avrupa Birliği istatistik ofisi Eurostat tarafından açıklanan son resmi veri 2023 yılının son çeyreğine ait. Açıklanan veriler konut fiyatlarının 2023 yılının 4. çeyreğinde, bir önceki senenin aynı çeyreğine kıyasla Euro bölgesinde yüzde 1,1 oranında düşerken, Avrupa Birliği'nde de yüzde 0,2 oranında arttığını ortaya çıkardı. Bir sonraki veri Temmuz'da açıklanacak ve söz konusu bu veri bize belki de ECB’nin faiz indiriminin konut fiyatları üzerindeki etkisi hakkında ilk veriyi vermiş olacak. Şimdilik Birlik ekonomisinin lokomotifi olan Almanya’da geçtiğimiz günlerde resmi olarak açıklanan konut fiyat endeksi verisini değerlendirirsek, ilgili veri konut fiyatlarının, 2024'ün ilk çeyreğinde bir önceki senenin aynı dönemine göre yüzde 5,7; 2023 yılının son çeyreğine göre de yüzde 1,1 gerilediğini ortaya çıkardı. ECB’nin faiz artışı gerçekleştirmesinden sonra gelecek ilk verilerle fiyatların yeniden arttığını görebiliriz.