Türkiye'de konut satışları martta yüzde 20,6 artarak 134 bin 170'e çıktı. Yabancılar geçen ay 5 bin 567 konut aldı. Yabancıya konut satışı ilk çeyrekte ise yüzde 45 artışla 14 bin 344'e yükseldi. Böylece hem mart hem de ilk çeyrek itibarıyla yabancı konut satışında rekor yaşandı. İlk çeyrekte en çok konut alan ülke vatandaşları arasında başı 2 bin 256 ile İranlılar çekti. Rusların konut yatırımı yüzde 63,6'lık artışla 1.535 adede yükseldi.

İNDER Başkanı Durbakayım: Artış trendi devam edecek

İstanbul İnşaatçılar Derneği (İNDER) Yönetim Kurulu Başkanı Nazmi Durbakayım, yabancıya satışlarda 5 bin sınırının aşılmasının, yurt dışı döviz girdisinin kazandığı ivmenin devam ettiğini göstermesi açısından olumlu olduğunu söyledi. Gayrimenkul satışı vasıtasıyla yabancılara verilecek vatandaşlık hakkına kavuşmak için alt limitin 400 bin dolara çıkarılmasının sektörde farklı beklentilere neden olduğunu dile getiren Durbakayım, "İNDER olarak bizim beklentimiz; yabancılara gerçekleştirilen konut satışlarının hız kesmeden devam edeceği ve ülkemize önemli miktarda döviz girdisi sağlanacağı yönünde. Önümüzdeki aylar bunun cevabını alacağımızı umuyorum." şeklinde konuştu.

Mars Investment İcra Kurulu Başkanı Hakan Bucak: Yabancı yatırımcıya konut satışında dikkat çeken gelişme, Rus ve Ukrayna kaynaklı talepte yaşanan artış. Türkiye gayrimenkul sektörüne en çok ilgi gösteren üçüncü ülke Rusya idi, savaş ile birlikte bu ilgide artış gözlemliyoruz. Mart ayında geçen yılın aynı ayına göre Rus yatırımcı ilgisi yüzde 30,5 arttı. Şubat’ta başlayan artış trendinin Mart’ta da devam ettiğini görüyoruz. Finansal yatırım araçlarının getirisinin enflasyon oranının gerisinde kalması gayrimenkulün ise değer artış oranlarının üzerinde kalması satışların artmasına gerekçe oldu. Bu arada emtia fiyatlarında yaşanan artış, tedarik ve lojistik sorunu, konut arzının azalması, yüksek döviz kuru, bütün dünyada seyreden yüksek enflasyon ve ithalatın pahalılaşması konutta maliyetlere negatif bir etki yaptı. Artan inşaat maliyetleri konut fiyatlarını baskıladı ve bugünkü durum ortaya çıktı. Konut fiyatlarındaki artışa gerekçe olan nedenler ortadan kalkmadığı müddetçe yakın dönem için bir dengelenme beklemiyoruz.

Özyurtlar Holding Yönetim Kurulu Başkanı Tamer Özyurt: Rakamlar her koşulda yabancı yatırımcını ülkemize olan bakış açısının hiç değişmediğini ve güvenini gösteriyor. Döviz kurunun yüksek olması, fiyatları yabancı yatırımcı açısından cazip kılıyor. Yabancı yatırımcı sektöre can suyu oluyor. Hedefimizde sadece Ortadoğu değil Avrupa, Afrika ve Orta Asya ülkeleri de olmalı, oralarda da ciddi potansiyel bulunuyor. Yabancı yatırımcının kaynak kullanımını da çeşitlendirebilirsek bunun da yüksek katkıları olacaktır. Yaz mevsimi konut sektörü açısından son derece hareketli ve bereketli geçecek diye düşünüyoruz. Ekonomi kontrol altına alınırsa ve vatandaşın alıma geçmesi için destek ve teşvikler verilirse rakamların yukarılara çıkması kaçınılmaz olacaktır.

Bahaş Holding CEO’su Abdüssamet Bahadır: Rakamlar, her ne kadar sevindirici olsa da inşaat maliyetlerindeki artışın iç piyasada sıkıntı yarattığını unutmamak gerekiyor. Önümüzdeki dönemde pandeminin ağır şartlarının da hafiflemesiyle birlikte hem inşaat sektöründe hem de gayrimenkul satışlarında yukarı doğru hareketlenme bekliyoruz. Ancak, yabancı yatırımcı için Türk vatandaşlığına başvurabilmek adına satın alınacak gayrimenkulün minimum değeri 250 bin dolardan 400 bin dolara yükseltilmesi söz konusu. Bu değişikliğin ardında yatan ana neden yabancı alımlarının fiyatları yükselttiği düşüncesi. Ancak, konut fiyatlarındaki artışın temel nedeni yabancı yatırımcının konut alması değil, çok yüksek oranda artan inşaat maliyetleridir. Bu karar yürürlüğe girerse; hem ülke ekonomisi hem de sektör ciddi zarar görecektir. Bu düzenlemenin yumuşaması halinde yabancı yatırımcıların ilgisinin önümüzdeki dönemde daha da artacağını tahmin ediyoruz. Önümüzdeki dönem sadece Ortadoğu, İran, Irak, Türk Cumhuriyetleri’nden değil, savaş etkisi altındaki Rusya ve Ukrayna’dan Türkiye’ye ciddi miktarda talep geleceğini tahmin ediyoruz.

BOSS4 Gayrimenkul Yönetim Kurulu Başkanı Abdülkadir Akkuş: Konut satış rakamlarının son aylarda yukarıya doğru ivmelenmeye başlaması aslında konut almaya hazır kesimin harekete geçmek için beklediğinin bir göstergesi. Geçtiğimiz yıl destek paketiyle azalan stoklar karşısında konut ihtiyacımız daha da arttı. Konut ihtiyacının karşılanması için inşaat sektörünün harekete geçmesi gerekiyor. Üretimdeki durgunluk dönemini pandeminin hafiflemesiyle birlikte geride bırakmaya başlıyoruz diye düşünüyoruz. İnşaat girdi maliyetlerinin son derece yüksek olmasına rağmen, güçlü müteahhitler üretim yapmaya başladı. Üretmekten başka çare yok. Bundan sonrası için de üretimle beraber konut arzında artış olacak diyebiliriz. Ancak yüksek maliyetler nedeniyle konut fiyatlarının da yüksek olacağı gerçeğini unutmamak gerekiyor. Kamu tarafından hem konut üreticisi hem de alıcı için bir takım destekler ve teşvikler sağlanırsa o zaman satışların yukarılara çekileceğini söylemek mümkün olur.

İnsay Yapı Yönetim Kurulu Başkanı İhsan Çulhalık: TÜİK Mart ayı rakamları satışlarda yukarı yönlü bir artış olduğunu gösteriyor. Ancak aşırı yükselen inşaat girdi maliyetleri konut üretimini sınırlı seviyede tutuyor. Müteahhit firmaların bir kısmı mümkün olan en düşük kar marjıyla konut üretmeyi seçerken, bir kısmı da yeni üreteceği konuta alıcı bulamayacağı düşüncesiyle üretim yapmamayı tercih etti. Bu durum karşısında yeni konut üretimi durma derecesinde yavaşladı. Diğer yandan ister barınma için olsun, ister yatırım için olsun konuta olan talep her zaman canlılığını korudu ve fiyatlar daha da yükseldi. Ancak şimdi bazı inşaat şirketleri yeniden üretime geçmeye başladılar, yeni projeler açılıyor. Bu yıl, beklemede kalan taleplerin alıma döneceği bir yıl olacak diye düşünüyoruz.

Golden Sign Kurucu Ortağı Gül Gül: TÜİK Mart ayı sonuçlarına baktığımızda; ev sahibi olmak isteyenlerin ya da yatırımcıların 2022 yılı itibarıyla erteledikleri taleplerini artık alıma çevirdiklerini görüyoruz. Artış yıl başından bu yana devam ediyor. Ancak konut sektöründe olağan dışı bir durum yaşandığını da göz ardı etmememiz gerekiyor. Pandemi öncesinde başlayan sıkıntılı süreç pandemi ile zirveye ulaştı ve yeni konut projeleri üretilemedi. Arz ve talep dengesi ciddi şekilde bozuldu. Erişilebilir konut üretimi neredeyse hemen hemen bitti denecek durumda. Sektörde artık dinamikler değişti. Yazlık evler kışlık olmaya başladı. Piyasanın rahatlaması için bir an önce yeni konut üretimine geçilmeli. Konut arzında bir gelişme sağlanamazsa, henüz yazlık bölgelere, kentlerin yakınındaki kasabalara göçler devam edecektir. Özellikle İstanbul için konuşursak; Trakya, İzmit, Yalova bölgelerinin kırsallarına göç artacaktır.