Sektörde yapısal çelik anlamında yetkinlik sorunu olduğuna dikkat çeken Zafercan Atacan, “Yapısal çelik projesinde yetkinlik sektörün en öne çıkan sorunudur. Yetkin olmayan kişilerce tasarlanan çelik yapılar bazen ekonomik çözüm adı altında işverenin riskini arttırmakta, bazen de yeterli mühendislik hizmeti almadan sadece idare onayı almak amacıyla hazırlanmaktadır. Firmamız bu noktada uzman teknik kadrosuyla işvereni doğru yönlendirmekte ve uygulamaya esas tasarımda işverenin uzun vadeli risklerini azaltmaktadır. Proje deneyimini, imalat ve montaj deneyimi ile entegre eden firmamızda; proje ekibi, harita ekibi, imalat ve montaj ekibi benzeri görülmeyen kolektif çalışmalara imza atmaktadır” dedi

Rijit Yapı Kurucusu ve Yüksek İnşaat Mühendisi Zafercan Atacan, 2014 yılında proje ofisiyle başladığı 2019 yılında yapısal çelik fabrikasını eklediği iş hayatına; yaptıkları çalışmalara ve hedeflerine dair İnşaat Deryası'na açıklamalarda bulundu.

İlk olarak sizi tanıyabilir miyiz?

2008 yılında Manisa Celal Bayar Üniversitesi İnşaat Mühendisliği bölümünden mezun oldum. Yine aynı bölümde Mekanik Anabilim Dalında Yüksek Lisansı tamamladım. Üniveriste eğitiminden sonra bir yapısal çelik fabrikasında farklı departmanlarda görev aldım. Daha sonra Adnan Menderes Havalimanı'nda kalite kontrol süpervizörlüğü görevini üstlendim. 2 yıllık çalışma sürecimin sonunda 2014 yılında kendime ait proje ofisimi açtım.

Kendi işinizi kurduktan sonraki süreçte neler yaptınız? Tecrübelerinizi paylaşabilir misiniz?

Firma ilk kurulduğu süreçte yalnızca statik projeler yapıyordu. Daha sonra biraz da piyasanın zorlamasıyla taahhüt işlerine başladık. Bu süreçte İzmir'in önemli firmalarına işler yaptık. Bunların içinde Folkart ve Vestel de vardı.  Taahhüt işlerimiz artınca bir fabrika ihtiyacı doğdu. 2019 yılında fabrikamızı kurarken aynı zamanda Yakın Doğu Üniversitesi'nin Kıbrıs Modern Sanat Müzesi projesini yaptık. Bizim asıl büyümemize öncülük eden iş buydu diyebilirim. Yaptığımız proje Türk modern sanat müzelerinin en iyilerinden birisi konumunda ve ödüllü bir projedir. Yine üniversitenin yatırımı olan Günsel araba fabrikası projesinde de yer aldık ve 2 yıl boyunca Kıbrıs'ta çok iyi işlere imza attık.

İzmir’de organize sanayi bölgelerinde birçok firmaya sanayi yapıları konusunda destek vermeye devam etmekteyiz. Ege Bölgesi Sanayi Odası Hizmet Binası projemiz hem tasarımını hem de yapımını üstlendiğimiz en önemli işlerimizden biridir. 2025 yılı içinde açılması planlanan bu yapı, yapısal çeliğin estetiği ve emniyeti açısından örnek gösterilecek bir projedir.

AYLIK 500 TON ÜRETİM KAPASİTESİ

Üretim tesisiniz hakkında biraz bilgi verebilir misiniz?

ITOB Organize Sanayi Bölgesinde bulunan fabrikamız, 2.500 metrekare açık, 2.500 metrekare kapalı alana sahiptir. 4 tavan, bir portal vincimiz mevcuttur. 30 gazaltı kaynak makinemizle üretimimizi gerçekleştiriyoruz. Yaklaşık 50 kişilik ekibimizle işlerimizi yürütüyoruz. Aylık 500 ton üretim kapasitemiz mevcut. Bu alanda İzmir'deki ilk 4 firmadan birisiyiz. Tam otomasyonlu kesme ve delme hattımız ile üretim hatalarındaki insan faktörünü ortadan kaldırıyoruz.

Üretimde 5 yıllık bir geçmişiniz olmasına rağmen hızlı büyümenizi neye bağlıyorsunuz?

Bizi diğer firmalardan ayıran en önemli özellik; projeyi ve uygulamayı bünyemizde barındırmamız. Bunun yanında inşaat sektöründe bir yetkinlik problemi var. Yapısal çelikte uzmanlaşabilmek için uzun yıllar bu sektörde çalışmak gerekiyor. Fakat proje üreticilerimiz bu yetkinlikte olmadığı ve idarelerce proje üreticilerine bir sınırlama getirilmediği için bu alanda üretilen projelerin büyük bölümü uygulanabilir olmuyor.

Bu nedenle ruhsat projesi olarak çizilen çelik projelerin mutlaka üretici firma tarafından kontrol edilmesi gerekiyor. Çünkü yanlış çizim yapılıyor. Bu yetkinlik probleminden dolayı biz bir açığı kapattık. Bazen ruhsat projeleri baştan çizerek müteahhitin maliyetlerini daha aşağıya çekebiliyoruz. Bu da işverenlerin bizi tercih etmesini sağlıyor.

İnşaatta yapısal çeliğin konumu ve geleceği nedir? Özellikle deprem kuşağında olan bir ülke olarak yapısal çeliğin buradaki rolünden bahseder misiniz?

İnşaat üretimi dört ana disiplin üzerinden yürümektedir. Günümüzde multidisipliner çalışma inşaat sektöründeki en önemli konu haline gelmiştir. Mimari, elektrik, mekanik disiplinleri gibi yapısal çelik üretimi de yeni bir disiplin olarak öne çıkmaktadır. Proje ve uygulama safhaları birbirinden bağımsız düşünülemeyeceğinden firmamız proje desteğini işin başından sonuna kadar ücretsiz olarak işverene sağlamaktadır.

Çelik bir yapı yapılacaksa bu alanda bir uzmanın muhakkak mimari proje aşamasından itibaren sürecin içinde bulunması gerekiyor. Özellikle son Kahramanmaraş depreminden sonra yapısal çeliğin önemi kendini daha da göstermeye başladı.

Yapı stoğumuzun deprem dayanımının DD-3 seviyesinde (Yaklaşık 72 yılda bir tekrarlayan deprem) olduğunu biliyoruz. Halbuki tasarım depremimiz DD-2 yani 475 yılda bir tekrarlayan depremdir. Olası bir depremde hiçbir savaşta vermediğimiz can kayıplarını ve maddi kayıpları veriyoruz. Bu bir milli güvenlik meselesidir.

Çelikle yapılan yapılarda toptan bir göçme beklemiyoruz. Yapı hasar alıyor ama can kaybı çok aza iniyor. Yapısal çelik kullanımının tek olumsuz tarafı yangınla ilgilidir. Yangın geciktirici boyalarla birlikte bu sorun da çözüldü. O yüzden Türkiye'nin konut sektöründe çeliğe dönmesi gerekiyor. İnşaat maliyetleri de çok yüksek değil. Maliyetler betonarmeyle kıyaslandığı zaman yüzde 20 mertebesinde fazladır. İnsanlar yer kaplamaları, dış görünüşten ve lüks malzemelerden ziyade bu maliyete dikkat etmeliler ve yapılarını depremden sonra da kullanmayı talep etmeliler. DD-3 seviyesindeki bir depremden sonra bina ayakta kalsa bile kullanılamaz durumda oluyor maalesef. Bu sebepten ötürü önümüzdeki 10-20 yıl içinde daha fazla çelik konut göreceğiz.

Son olarak hedeflerinizden bahsedebilir misiniz?

İzmir'in en iyi yapısal çelik fabrikası olmayı hedefliyoruz. Bunun için 5 yıl içinde daha büyük bir alanda daha büyük bir fabrika kurmayı hedefliyoruz. Endüstri 4.0'a uygun tam otomasyonlu sistemlere dönerek modüler sistemlerin ülkemizde ve dünyada üretimine öncülük eden bir firma olmayı hedefliyoruz.